Produkty Cyfrowe

kmdr ppor. dr Rafał Piotr Depczyński
Wybrane aspekty praktycznego wykorzystania ustawy o ochronie ludności
i obronie cywilnej ........................................................................................................................ 11

dr Wojciech Winkler
Założenia organizacyjne, funkcjonalne i uwarunkowania prawne
systemu bezpieczeństwa RP ...................................................................................................... 27

dr Ewa Joanna Sapierzyńska
Siły Zbrojne RP jako czynnik współkształtujący środowisko bezpieczeństwa .................... 43

dr hab. Zbigniew Modrzejewski
Wpływ dezinformacji i cyberataków na bezpieczeństwo informacyjne państwa ................ 51

ppłk dr inż. nawig. Sylwester Lubiejewski
Kontrola przestrzeni powietrznej w świetle konfliktów zbrojnych ....................................... 65

płk rez. dr Czesław Marcinkowski
Wartości humanistyczne w świetle agresji Rosji na Ukrainę i międzynarodowego
prawa konfliktów zbrojnych .................................................................................................... 105

płk rez. dr hab. Marek Depczyński
Rozwój radzieckich wojsk pancernych do połowy 1941 roku ............................................ 115

Marta Moskal, MA
Motivational Orientations in the Process of Recruitment and Retention
of British Military Personnel ................................................................................................... 153

XI 2024 / nr 11

TEMAT NUMERU:
ŁUKASZ ZALESIŃSKI,
EWA KORSAK
20 Wielka pomoc
Żołnierze zaangażowali się
w zwalczanie skutków
powodzi

ARMIA

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
30 Drony w sieci
Marynarka wojenna coraz
intensywniej używa systemów
bezzałogowych

EWA KORSAK
40 GROM na fali

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
44 Jak wyszkolić czołgistę

PRZEMYSŁAW LIS
50 Jednym językiem

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK
54 Pierwszy test Tarczy

PIOTR KORCZYŃSKI
61 Z rogami czy bez

PAULINA GLIŃSKA
62 Zderzenia
z paragrafem

MILITARIA

TADEUSZ WRÓBEL
66 Ograniczony sukces
Kto kupuje szwedzkie gripeny?

PRZEMYSŁAW LIS
74 Precyzyjne uderzenie

TOMASZ OTŁOWSKI
80 Deszcz ognia

ROBERT CZULDA
83 Flota na miarę potrzeb

STRATEGIE

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
88 Bliskowschodni węzeł
Rozmowa z Przemysławem Mazurem

RAFAŁ CIASTOŃ
96 Sposób na zwycięstwo

TADEUSZ WRÓBEL
100 Rakietowy cierń

ROBERT CZULDA
106 Przemoc bez granic

HISTORIA

ROBERT SENDEK
112 Nie ma państwowości
bez silnej armii
Rozmowa z Andrzejem Chwalbą

MACIEJ NOWAK-KREYER
120 Powrót nad Bałtyk

PIOTR KORCZYŃSKI
124 W piekle przygrywały nam katiusze
Rozmowa z Edwardem Rogiem

TADEUSZ WRÓBEL
130 Symbol współpracy

JAROSŁAW PAŁKA
137 Atomowe kody

PO SŁUŻBIE

MAŁGORZATA SCHWARZGRUBER
138 Braterstwo pamięci
Weterani nie zapominają
o Polakach poległych
w czasie II wojny światowej

ROBERT CZULDA
144 Zdobywanie Gibraltaru Wschodu

ANNA DĄBROWSKA
148 Żałoba potrzebuje czasu
Rozmowa z Karoliną Suską

PRZEMYSŁAW LIS
152 Wygraj ze stresem

JACEK SZUSTAKOWSKI
154 Kondycja na czwórkę z plusem
Rozmowa z Marcinem Kołoszukiem

ANDRZEJ FĄFARA
170 Dzień, w którym
runął mur

XII 2024 / nr 12 (944)

TEMAT NUMERU:

MAGDALENA
KOWALSKA-SENDEK,
ROBERT SENDEK
14 Mniej obcy w obcym kraju
Szkolenia ze świadomości
międzykulturowej

ARMIA

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
24 Wszystkie oczy na Bałtyk
Rozmowa z Krzysztofem Jaworskim

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
30 Polska z tarczą

MAGDALENA MIERNICKA
34 Poszukiwanie talentów
Rozmowa z Bogdanem Sową

MAGDALENA
KOWALSKA-SENDEK
38 Sokół nad Tatrami

JAKUB ZAGALSKI
43 Ważne jest to, jak
gramy, a nie czym
Rozmowa z Pawłem Makowcem

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
46 „Kaszub” czuwa

JAKUB ZAGALSKI
50 Zawiszacy, naprzód!

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
54 Królik po grecku

MAGDALENA
KOWALSKA-SENDEK
56 Choinki na pokładzie

PIOTR KORCZYŃSKI
61 Pierwsza gwiazda z rakietnicy

PAULINA GLIŃSKA
62 Zderzenia z paragrafem

MILITARIA

PRZEMYSŁAW LIS
66 Poligon dla robotów
Powstało centrum
najnowszych technologii
wojskowych

TADEUSZ WRÓBEL
72 Stalowa kopuła Ankary

TOMASZ OTŁOWSKI
75 Wykuwanie tarczy

ROBERT CZULDA
78 Odmieniony bewup

STRATEGIE

TADEUSZ WRÓBEL
84 Jak uczynić Amerykę
znowu wielką
Rozmowa z Łukaszem
Wordliczkiem

TOMASZ OTŁOWSKI
92 Niebezpieczne
związki autokratów

TADEUSZ WRÓBEL
96 Spirala napięcia
Rozmowa z Marcinem Jacobym

TADEUSZ WRÓBEL
101 Doktryna strachu

RAFAŁ CIASTOŃ
102 Zasada czterech „nie”

PRZEMYSŁAW LIS
105 Kolejna czerwona
linia przekroczona

HISTORIA

TADEUSZ WRÓBEL
108 Trudne rozmowy dyktatorów
Dlaczego nie powstał Pakt
Czterech Mocarstw?

ANNA DĄBROWSKA
114 Podobnej wigilii
w życiu nie przeżyli
Rozmowa z Aliną Kucharską

MACIEJ NOWAK-KREYER
118 Siła słabszych

PIOTR KORCZYŃSKI
122 Żyliśmy, jakby jutra
miało nie być...
Rozmowa z Eugeniuszem
Stefankiewiczem

PIOTR BOCZOŃ
128 Tragiczny błąd admirała

JAROSŁAW PAŁKA
135 Planowanie we mgle

PO SŁUŻBIE

JAKUB ZAGALSKI
136 Ostatni port „Sokoła”
Muzeum Marynarki Wojennej
udostępni do zwiedzania okręt podwodny

ANNA DĄBROWSKA
142 Tropienie historii

JAKUB ZAGALSKI
146 Bitwy na stole

ROBERT CZULDA
150 Lotniskowiec
na Manhattanie

ANDRZEJ FĄFARA
166 Sztorm
w Afganistanie

Temat numeru

14 Robert Sendek,
Łukasz Zalesiński
Wojny dronów

26 Magdalena Miernicka,
Tadeusz Wróbel
Spójny system
Rozmowa z gen. bryg. Mirosławem Bodnarem, inspektorem wojsk bezzałogowych systemów uzbrojenia

Armia

32 Łukasz Zalesiński
Pod polskim dowództwem

38 Piotr Raszewski
Na linii ognia

42 Anna Pawłowska
Pierwszy dorosły obowiązek

46 Łukasz Zalesiński
Zodiak pod kontrolą

52 Anita Blinkiewicz
Szeregowi Furia, Kobi i Hela

56 Anna Dąbrowska
Kobieca silna ręka
Rozmowa z kpt. Beatą Noskowicz, żołnierzem wojsk obrony
terytorialnej

63 Piotr Korczyński
Nie tylko dla fasonu

64 Jakub Zagalski
Przekraczać granice

68 Paulina Glińska
Zgodnie z prawem

Militaria

72 Krzysztof Wilewski
Unikatowe zdolności

75 Robert Czulda
Moc pod pancerzem

Strategie

82 Tadeusz Wróbel
Sojusz na niepewne czasy
Rozmowa z Beatą Górką-Winter

87 Marek Sarjusz-Wolski
Barometr koniunktury strategicznej

88 Robert Sendek
Intensywne działania

90 Rafał Ciastoń
Nowe Zakazane Miasto

92 Robert Sendek
Osobliwe partnerstwo

96 Tadeusz Wróbel
Droga na skróty

100 Rafał Ciastoń
Kable na celowniku

Historia

106 Łukasz Zalesiński
Gra o nadzieję

112 Piotr Korczyński
Mundur to było marzenie i ocalenie…
Rozmowa z płk. Albertem Stachniakiem, żołnierzem armii Berlinga

116 Maciej Nowak-Kreyer
Skrawek Polski

122 Michał Piekarski
Sterowanie na odległość

129 Jarosław Pałka
Pod kontrolą Moskwy

Po służbie

130 Magdalena Kowalska-Sendek
Magia Invictus Games

138 Jakub Zagalski
Husaria robi furorę
Rozmowa z Konradem „Sosną” Sosińskim, współtwórcą pierwszej polskiej gry bitewnej

142 Robert Czulda
Historia ukryta w eksponatach

152 Anita Blinkiewicz
Przygoda z Pułaskim

166 Andrzej Fąfara
Dwa aresztowania gen. Fieldorfa

TEMAT NUMERU:

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
10 Szkolenie na miarę czasów
Więcej ćwiczeń w ośrodkach
zurbanizowanych

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK
18 Szturmani w mieście

ARMIA

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK
22 Siła odstraszania
Rusza program wzmocnienia
granicy „Tarcza Wschód”

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK
26 Potrzebujemy kompleksowego systemu
Rozmowa z Markiem Wawrzyniakiem

EWA KORSAK
30 Więcej niż pilot

PRZEMYSŁAW LIS
34 Sojusznicza cybertarcza

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
38 Moc NATO na Bałtyku

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK
42 Dżungla da się lubić

MAGDALENA MIERNICKA
46 Liczy się skuteczność

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK
50 Sztuka bojowego latania
Rozmowa z instruktorem latania na F-16

PIOTR RASZEWSKI
54 Międzynarodowy sprawdzian

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK
58 Razem skuteczniej

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
65 Jak obudzić boga wiatru
i nie rozeźlić bosmana

PAULINA GLIŃSKA
66 Zderzenia z paragrafem

MILITARIA

KRZYSZTOF WILEWSKI
70 Pancerny sznyt
Nowinki techniczne z targów
zbrojeniowych w Paryżu

ROBERT CZULDA
76 Odchudzanie Abramsa

TADEUSZ WRÓBEL
80 Razem czy osobno

RAFAŁ CIASTOŃ
83 Cała naprzód

STRATEGIE

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
88 Olbrzym odrabia lekcję
Porównanie potencjałów
NATO i Rosji

TADEUSZ WRÓBEL
98 Rozgrywki na odległość
Rozmowa z Miłoszem Bartosiewiczem

ROBERT CZULDA
102 Sieć uzależnień

ROBERT SENDEK
105 Mocna karta w grze

HISTORIA

ROBERT SENDEK
110 Nigdy nie wrócili do domu
Pacyfikacja polskiego podziemia w czasie obławy
augustowskiej

PIOTR KORCZYŃSKI
116 Doszłam z Syberii aż do Berlina
Rozmowa z Krystyną Sienkowską-Czerny

MACIEJ NOWAK-KREYER
122 W strefie wojny

JACEK SZUSTAKOWSKI
126 Fantazji nie utracimy

JAROSŁAW PAŁKA
133 Plan do kosza

PO SŁUŻBIE
ANNA DĄBROWSKA
134 Lato z wojskiem
Oferta wakacyjna nie tylko
dla rodzin żołnierzy

EWA KORSAK
140 Bieg z misją

JACEK SZUSTAKOWSKI
144 Historia bitwami pisana

ANNA DĄBROWSKA
146 Kuter z minionej epoki
ANDRZEJ FĄFARA

162 I wojna światowa
zaczęła się w Togo

TEMAT NUMERU:

TADEUSZ WRÓBEL,
KRZYSZTOF WILEWSKI
8 Sprzęt na miarę czasów
Rozmowa z Damianem Ratką
i Łukaszem Wyszyńskim

19.Dodatek specjalny
MSPO Kielce 2024

KRZYSZTOF WILEWSKI
21 Intensywna modernizacja
Rozmowa z wicepremierem,
ministrem obrony narodowej
Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem

ARMIA

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
80 Podwodna akademia
Powstał nowy ośrodek
szkoleniowy i badawczy
Akademii Marynarki Wojennej

MAGDALENA MIERNICKA
86 Z żołnierzami świętuje cała Polska

MAGDALENA MIERNICKA
92 Wakacyjne wyzwanie

96 Wydarzyło się
w sierpniu

PIOTR KORCZYŃSKI
99 Symbol triumfu

PAULINA GLIŃSKA
100 Zderzenia z paragrafem

MILITARIA

ROBERT SENDEK
104 Zbrojenia w cieniu konfliktów
Państwa Azji Centralnej
kupują coraz więcej
sprzętu wojskowego

PRZEMYSŁAW SZYNKORA
110 Pływające miasteczko

STRATEGIE

PRZEMYSŁAW LIS
118 Nowe tempo starej wojny
Operacja kurska zmienia
perspektywę konfliktu
rosyjsko-ukraińskiego

ROBERT SENDEK
125 Wytyczanie granic

RAFAŁ CIASTOŃ
128 Kolejny pionek w grze

TOMASZ OTŁOWSKI
132 Terrorystyczny żywioł

TADEUSZ WRÓBEL
136 Arktyczne wyzwanie

HISTORIA

PIOTR KORCZYŃSKI
142 Apokalipsa czy koniec świata
II wojna światowa zburzyła
istniejący ład na niemal
całym globie

MACIEJ NOWAK-KREYER
148 Na uboczu wojny

PIOTR KORCZYŃSKI
152 Zostałem grenadierem
u Maczka
Rozmowa ze Stanisławem
Orlikowskim
JAROSŁAW PAŁKA
161 Polacy czy Sowieci?

PO SŁUŻBIE

JACEK SZUSTAKOWSKI
162 Armia mistrzów
na medal W igrzyskach olimpijskich
brali udział sportowcy
w mundurach

169 Aktywności

ANDRZEJ FĄFARA
180 O jeden most za daleko

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
8 U wrót Cassino

Kalendarium historyczne

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
10 Bitwa pod Zasławiem 25 stycznia 1491 roku

JAROSŁAW GODLEWSKI
12 Bitwa pod Górznem 12 lutego 1629 roku

MIKOŁAJ KUBACKI
14 Bitwa pod Arcis-sur-Aube
20–21 marca 1814 roku

Łyk historii

PIOTR KORCZYŃSKI, ROBERT SENDEK
16 Piasek czy skała? Dzieje polskich
sojuszów wojskowych.
Rozmowa z Markiem Kornatem,
Jakubem Politem i Juliuszem S. Tymem

ANNA MARIA DYNER
38 Strategiczna rywalizacja.
Związek Sowiecki/ Rosja a NATO

Hiszpańskie tematy

PIOTR KORCZYŃSKI
42 Hiszpański palimpsest.
Rozmowa z Marcinem Mleczakiem

PIOTR KORCZYŃSKI
50 Rękopis spalony w Saragossie

JACEK ŻUREK
56 Przed burzą

MACIEJ A. PIEŃKOWSKI
64 Wielka Armada na Bałtyku?

MAGDALENA KRZYŻOSTANIAK
68 Przyjaźń w czasie wojny

JAKUB POLIT
74 Byk i lew, czyli hiszpańsko-brytyjska
światowa corrida

WOJCIECH KRAJEWSKI
80 Kapitan Franciszek Młokosiewicz
i obrona Fuengiroli

MARCIN MLECZAK
86 Polska i Hiszpania w II wojnie
światowej

TADEUSZ WRÓBEL
90 Zapomniana Legia Cudzoziemska

ROBERT SENDEK
94 Pechowy lot

BARTOSZ KACZOROWSKI
100 Sprawa katyńska à la española

JAN STANISŁAW CIECHANOWSKI
104 Nikt tak jak Polacy wolności
nie kocha

ANDRZEJ ŁYDKA
148 Los infiernos picadores

Historie ocalone

JACEK JĘDRYSIAK
110 Pruski generał z Legii Nadwiślańskiej.
Skomplikowane losy Heinricha Augusta
von Brandta

PIOTR KORCZYŃSKI
114 Witos i spadochroniarze

PIOTR KORCZYŃSKI
118 Fart w piekle. Rozmowa
ze Stanisławem Marciniukiem

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI
123 Szachownice nie dotarły
nad Finlandię

WOJCIECH KRAJEWSKI
129 Jeńcy wzięci w bitwie o Anglię

STEFAN RAFIŃSKI
136 Latanie miał we krwi

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
139 Bohaterski franciszkanin

Strategie

JULIUSZ S. TYM
140 Szarża, której nie było

Z archiwum Wojskowego
Biura Historycznego

PRZEMYSŁAW DĄBEK
154 Hiszpański epizod

Zbrodnie na narodzie polskim

WOJCIECH WICHERT
156 Twórca niemieckich obozów śmierci

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
160 Oficer zapomniany. Pułkownik
Wacław Kamionko

Motoryzacja

JAN TARCZYŃSKI
170 Pojazdy naziemnej obsługi
polskiego lotnictwa, cz. 2

Z arsenału Muzeum Wojska
Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
174 Trofea z Hiszpanii

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
178 Sztandary XIII Brygady
Międzynarodowej

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
180 Swobodnie

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
183 Podejmowanie zagranicznych gości

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
186 Kwatera główna

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
191 Rewolwerowcy kontra
generalissimus

Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI
192 Jedna kostka nie tuczy

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
10 Cienie zwycięstwa

Kalendarium historyczne

MIKOŁAJ KUBACKI
12 „Za wolność waszą i naszą”.
Śmierć generała Józefa Haukego-Bosaka
pod Dijon 21 stycznia 1871 roku

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
14 Mieszczaństwo i rycerstwo Prus
powstaje przeciw zakonowi krzyżackiemu.
Bunt stanów pruskich 4 lutego 1454 roku

JAROSŁAW GODLEWSKI
16 Morskie zwycięstwo hetmana
Chodkiewicza. Bitwa pod Salis
23/24 marca 1609 roku

Horyzonty historii

PIOTR KORCZYŃSKI, ROBERT SENDEK
18 Polskie Siły Zbrojne – wciąż
nieopowiedziana historia.
W debacie udział wzięli: Jerzy Kirszak,
Jacek Tebinka i Juliusz S. Tym

Ostatni rok wojny

PIOTR KORCZYŃSKI
38 Koniec wojny, którego nie znamy.
Rozmowa z Jakubem Politem

PIOTR KORCZYŃSKI
44 Ukryta twierdza we krwi
– Festung Kolberg

FRANCISZEK IDKOWIAK
50 Uwaga: czołgi końca wojny!

PRZEMYSŁAW WYWIAŁ
56 Maczków: z dziejów „polskiej
okupacji” Niemiec

WITOLD JARNO
60 Zasiedlić Ziemie Odzyskane

TOMASZ LESZKOWICZ
66 Na straży „ludowości”
Wojska Polskiego

JACEK ŻUREK
70 Ksiądz Bolesław Stefański 1910–1964
Porucznik 1 Pułku Ułanów Krechowieckich z 2 Warszawskiej
Dywizji Pancernej, Włochy 1945 rok.
 
PAWEŁ BOREK
75 Partyzant z krwi i kości

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
80 Moskwa do kwadratu

ROBERT GAJDA
150 Silniejsza od obawy

Strategie

JULIUSZ S. TYM
84 Polska 1 Dywizja Pancerna
zajęła Wilhelmshaven

Bitwy zapomniane

ANDRZEJ ŁYDKA
92 Powstańczy pociąg „pancerny”
w boju o Sosnowiec

Tradycje oręża

JĘDRZEJ KORBAL
98 Brygady nowego wzoru

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI
104 Szachownice w obronie kominów

WOJCIECH KRAJEWSKI
110 Polscy lotnicy i koniec wojny

Z archiwum Wojskowego Biura Historycznego

KAMIL ANDUŁA
116 Czterej pancerni przeciw wyklętym

Zbrodnie na narodzie polskim

ROBERT SENDEK
120 Teatr okrucieństwa i absurdu

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
126 Major dypl. Ryszard Rafał
Małaszkiewicz – saper, sztabowiec, spadochroniarz

Historie ocalone

JACEK JĘDRYSIAK
134 Pruski szach. Reakcja armii pruskiej
na wybuch Powstania Styczniowego

MIKOŁAJ MIROWSKI
138 Polski patriota wyznania
mojżeszowego

RADOSŁAW WIŚNIEWSKI
141 Partyzant na czele kawalerii
– generał Edmund Taczanowski

PIOTR KORCZYŃSKI
145 Siedmiu wspaniałych z rep-patrolu.
Rozmowa z Janem Maciejowskim

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
137 Kompania krwi

Wokół historii

AGNIESZKA POLOŃCZYK-SUDOŁ
154 Splatając historię ze współczesnością

Bonżur
JACEK ŻUREK
157 Hołd pruski

Z dziejów hańby

PAWEŁ SZTAMA
158 Oficer i zdrajca.
Przypadek Michała Żymierskiego

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
163 Cichy bohater

Motoryzacja
JAN TARCZYŃSKI
164 „Setki” z Poznania

Z arsenału Muzeum
Wojska Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
170 Sturmgewehr, karabin
na koniec wojny

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
174 Projekt sztandarów wz. 1945

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
177 Po prostu drut

Artefakty z przeszłości

TOMASZ ZAWISTOWSKI
180 Nieznane zdjęcia rodziny Stefana Okrzei

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
184 Pamięci obrońców ojczyzny

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
187 Oddział „fiołków”

Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI
188 Z polisą na tygrysa

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
8 Kanarkowe dziewczyny

Kalendarium historyczne

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
10 Bitwa pod Stolcem 24 kwietnia
1277 roku.
Wojna o spadek między śląskimi Piastami

MIKOŁAJ KUBACKI
12 Bitwa pod Albuerą 16 maja
1811 roku.
Męstwo ułanów nadwiślańskich

JAROSŁAW GODLEWSKI
14 Bitwa pod Batohem 1–2 czerwca
1652 roku. Logistyczno-dowódcza
katastrofa

Korzenie wojny

PIOTR KORCZYŃSKI
16 Tylko instynkt

PIOTR KORCZYŃSKI
20 Dał nam przykład Bonaparte…
jak się organizować mamy.
Rozmowa z Mariuszem Klareckim

JAN BŁACHNIO
30 Maszerując na żołądkach w ck armii

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
40 Ludzie bez twarzy

FRANCISZEK IDKOWIAK
46 Zabezpieczenie techniczne
1 Pułku Czołgów w 1920 roku

TOMASZ PODGÓRSKI
50 Odyseja 20 Pułku Piechoty

JACEK JĘDRYSIAK
60 Wykorzystanie kolei w wojnach
o zjednoczenie Niemiec

ANDRZEJ ŁYDKA
64 Intendentura strzelców
oraz I Brygady Legionów Polskich

RADOSŁAW WIŚNIEWSKI
70 Karabin Simo

JACEK ŻUREK
76 Duszpasterstwo polowe katolickiej
mniejszości

ROBERT SENDEK
102 Szpital u „Troski”

Marynarka wojenna

MARIUSZ BOROWIAK
56 Tajna misja polskiego okrętu

Historie ocalone

DANIEL KOREŚ
26 Portret zbiorowy szefów WBH
1922–1939

PIOTR KORCZYŃSKI
34 Z piekła tam i z powrotem.
Rozmowa z Romualdem Hajdukiewiczem

TOMASZ MUCHA
90 Nie wierzę panu, mister Karski!
Dlaczego Zachód nie uznał świadectwa
polskiego emisariusza o zagładzie

GRZEGORZ SZTOLER
98 Jak Niemcy do indyjskiej legii
Ślązaka zaciągnęli

Wojenne epizody

MACIEJ A. PIEŃKOWSKI
82 Dopaść bolszewików. Pościg 8 Dywizji
Piechoty do granicy pruskiej

PRZEMYSŁAW BENKEN
86 „Piechota nieprzyjaciela broniła się
zacięcie i twardo”

Hiszpańskie tematy

JACEK ŻUREK
106 Burza 1588

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI
112 Sojusznicze konflikty

ROBERT GRETZYNGIER
118 Loty nad sercem Afryki

Skarby Muzeum Sił Powietrznych

ROMAN KOZŁOWSKI
125 Sztandar z dwiema patronkami

Armia w PRL

ROBERT GAJDA
127 Praska wiosna, warszawski chłód

Z archiwum Wojskowego
Biura Historycznego

MARCIN ARBUZ
132 Czarne koguty nad Normandią

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
138 Kwatermistrz o bojowym sercu

Z dziejów chwały

GRZEGORZ WOŁK
146 Łącznik z tradycjami Armii Krajowej

Z dziejów hańby

PAWEŁ SZTAMA
150 Komunistyczny egzekutor „Kucyk”
Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
155 Lekarz w mundurze

Motoryzacja

JAN TARCZYŃSKI
156 Ford a sprawa polska, część 1
Z arsenału Muzeum Wojska Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
164 Winchester dla kowboja i sołdata

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
168 Sztandar logistyków

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
170 Zasilanie

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
173 Reluton

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
174 Święto Morza

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
179 16 milionów za linią frontu
Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI
184 Bomba w górę!

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
6 Zdobycie Bredy

Kalendarium historyczne

JAROSŁAW GODLEWSKI
8 Bitwa pod Mątwami 13 lipca
1666 roku. Bratobójcze walki

MIKOŁAJ KUBACKI
10 Szturm Warszawy 26 i 28 sierpnia
1794 roku. Zwycięstwo Polaków
nad Prusakami

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
12 Bitwa pod Płowcami 27 września
1331 roku. Bij Krzyżaka

Wojna i polityka

MAREK P. DESZCZYŃSKI
14 Biały wywiad nie zawiódł

MICHAŁ SADŁOWSKI
150 Krwawy walec samodzierżawia.
Armia Rosji od cara do Putina

Muzy na wojnie
PIOTR KORCZYŃSKI
20 Witkacy – piąty wieszcz?
Rozmowa z Krzysztofem Dubińskim

PIOTR KORCZYŃSKI
28 Malować wojnę!

PRZEMYSŁAW JASKÓŁOWSKI
34 Niecodzienni

PIOTR KLETOWSKI
38 Wojenne drogi polskich aktorów

ŁUKASZ JASINA, MICHAŁ KOZŁOWSKI
44 Anglosaskie gwiazdy idą na front

PIOTR KOSMALA
50 To nie jest wojna dla starych pisarzy

MARIUSZ BOROWIAK
54 Polski baron Münchhausen
w marynarskim mundurze

ANDRZEJ ŁYDKA
60 Oficer i amant filmowy

GRZEGORZ SZTOLER
66 Ballada o greckim słońcu i wojnie

MARCIN DARDZIŃSKI
72 Polski batalista

JERZY FALISZEK
78 Walenty Pompka pod nadzorem
cenzury

PIOTR KORCZYŃSKI
82 Jedyny taki film

WIKTOR SZYMBORSKI
86 Rozkwitłe w okopach rzemiosło

WOJCIECH WICHERT
90 Leni Riefenstahl – ulubiony reżyser
diabła

Lotnictwo

WOJCIECH KRAJEWSKI
96 Ostatni lot pułkownika Skarżyńskiego
Armia w PRL

TOMASZ LESZKOWICZ
102 Czerwona rogatywka

Sport na frontach

TADEUSZ WOLSZA
106 „Jak podniecający narkotyk”.
Sport w Brygadzie Karpackiej i 2 Korpusie
Polskim

Niemieckie zbrodnie
na narodzie polskim

112 Warszawo ma

Strategie

JULIUSZ S. TYM
118 Bój o Axel

Biografie ocalone

JERZY KIRSZAK
126 Przez Tobruk i Arnhem
do Tasmanii. Niezwykła odyseja
plutonowego Jana Tytki

WOJCIECH KRAJEWSKI
132 Jan Olszewski (1894–1982),
żołnierz i artysta malarz

Kawalerowie Virtuti Militari

ROBERT SENDEK
131 Walczył do ostatniej chwili

Z archiwum Wojskowego Biura
Historycznego

TOMASZ NIKLAS
136 Artysta i wojna

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
140 Edward Śmigły-Rydz. Od sztalugi
po szablę

Z dziejów hańby

GRZEGORZ WOŁK
156 Literat resortowy

Z dziejów chwały

PAWEŁ SZTAMA
161 Człowiek z „długim stażem
w służbie rodzimego faszystowsko-
-sanacyjnego podziemia”

Z arsenału Muzeum Wojska
Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
166 Armata zza morza

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
170 Święto Szkoły Podchorążych

Motoryzacja

JAN TARCZYŃSKI
172 Polak potrafi

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
178 Weksylia w rysunkach Ignacego
Matuszczaka

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
182 Pistolet maszynowy MAS 38

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
185 Panie werkmistrzu, melduję
posłusznie…

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
190 Misja Billy’ego

Notatnik kolekcjonera

ANDRZEJ WITKOWSKI
192 Świat filokartystyki

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
8 Wyrwani z piekła

Kalendarium historyczne

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
10 Moskwa zdobywa klucz do serca
ziem litewskich. Kapitulacja Smoleńska
30 lipca 1514 roku

JAROSŁAW GODLEWSKI
12 Bitwa pod Lesienicami. Podstęp
Sobieskiego 24 sierpnia 1675 roku

MIKOŁAJ KUBACKI
14 Suworow przeciw insurekcji. Bitwa
pod Krupczycami 17 września 1794 roku

Na wschód od Zachodu

PIOTR KORCZYŃSKI
16 Polska i Turcja. Od wojen do szacunku
i sympatii. Rozmowa z Piotrem Nykielem

JAROSŁAW GODLEWSKI
24 Orientalizacja armii Rzeczypospolitej
Obojga Narodów w czasach Jana III Sobieskiego

JACEK ŻUREK
29 Ormianie i ormianie

JACEK ŻUREK
32 Wielkie Oblężenie.
Malta Anno Domini 1565

TADEUSZ WRÓBEL
36 Janczarzy – od chwały do upadku

PIOTR KORCZYŃSKI
42 Dawno temu w Chinatown

PIOTR KORCZYŃSKI
48 Konny rajd Fukushimy Yasumasy,
czyli pierwszy Japończyk w Polsce

JAKUB POLIT
52 Zwycięzca w klęsce, czyli wojna
Czang Kaj-szeka

JANUSZ WRÓBEL
58 Pod obcym i własnym sztandarem.
Polscy wojskowi w Chinach 1900–1920

PIOTR KORCZYŃSKI
66 Tratwą z archipelagu Gułag.
Rozmowa ze Stanisławem Słowikiem

Wojenne epizody

DANIEL WOLBORSKI
76 Orlęta Pęcickie ‘44

ANDRZEJ ZAWISTOWSKI
80 Sienkiewiczowski batalion
w Powstaniu Warszawskim

ROBERT GAJDA
82 „Mimo ogromnej przewagi wroga”.
Bój pod Jaksicami 5 sierpnia 1944 roku

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
81 Garnizonowe przywary na froncie

Zbrodnie na narodzie polskim

JOANNA MORAWSKA
88 Nierozliczona zbrodnia. Masakra
w więzieniu mokotowskim.
Rozmowa z Barbarą Świtalską-Starzeńską

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI
92 Skrzydlaci karpatczycy

KRZYSZTOF MARCHLEWICZ
100 Polskie dywizjony na front chiński

Historie ocalone

TOMASZ PLASKOTA
72 „Nie strzela się w plecy!”. Krwawa
bałkańska epopeja polskiego czetnika

PRZEMYSŁAW JASKÓŁOWSKI
96 Ochrona VIP podczas wojny
1939–1943

PIOTR KORCZYŃSKI
105 Kamień z szańca. Historia
zapomnianego karpatczyka

JERZY KIRSZAK
110 Pan na Inferno – płk dypl. Aleksander Jedziniak

Skarby Muzeum Sił Powietrznych

MARCIN KALBARCZYK
114 MiG-23 w lotnictwie polskim

Wojna i sztuka

WOJCIECH GROBELSKI
118 Adam Kowalski – autor
„Pieśni artylerii przeciwlotniczej”

Strategie

ANDRZEJ ŁYDKA
122 W obronie Tobruku, Grobowca

Z archiwum Wojskowego
Biura Historycznego

PRZEMYSŁAW DĄBEK
130 Gołębie z orłem na skrzydle

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
132 Kawalerzysta, oficer wywiadu,
pisarz, obieżyświat. Generał Jerzy Grobicki

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
141 Tatarski kawalerzysta

Motoryzacja

JAN TARCZYŃSKI
142 Ford a sprawa polska, część 2

Z arsenału Muzeum Wojska Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
152 Karabiny z Kraju Kwitnącej Wiśni

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
156 Chorągwie tureckie w polskich rękach

Artefakty z przeszłości

TOMASZ ZAWISTOWSKI
158 Orzeł Biały ze strajku szkolnego
1905 roku

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
162 Ostatni taki samolot

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
165 Pogrzeb rekruta

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
167 Tło

85. rocznica wybuchu II wojny światowej

MICHAŁ MACKIEWICZ
168 Biliśmy się o wszystko

Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI
184 Z perspektywy piaskownicy

TEMAT NUMERU - SIŁY POWIETRZNE

gen. bryg. pil. dr inż. Krzysztof Cur,
płk dr inż. Andrzej Truskowski
8 NOWA ERA W SIŁACH POWIETRZNYCH

ppor. pil. mgr inż. Jakub Kromer,
płk dr inż. Andrzej Truskowski
15 SAMOLOT FA-50 A EFEKTYWNOŚĆ TAKTYCZNA

ppor. pil. mgr inż. Andrzej Gonet,
płk dr inż. Andrzej Truskowski
26 AW149 W SIŁACH ZBROJNYCH

mjr dr Michał Breszka,
płk rez. dr n. med. Krzysztof Kowalczuk
34 WIRÓWKA PRZECIĄŻENIOWA PRZEPUSTKĄ DO LOTNICTWA

mjr dr Michał Breszka,
dr Aleksandra Stanek-Klepuszewska
38 WPŁYW ĆWICZEŃ FIZYCZNYCH NA ODCINEK SZYJNY KRĘGOSŁUPA

płk rez. dr hab. prof. LAW Tadeusz Compa,
płk rez. dr inż. Adam Rurak
42 SYSTEM POSZUKIWANIA I RATOWNICTWA LOTNICZEGO

dr inż. Andrzej Jeziorski
50 ZARYS KONCEPCJI RADIOLOKACYJNEGO ZABEZPIECZANIA OBSZARU KRAJU

płk dr inż. Andrzej Truskowski,
kpt. mgr inż. Arkadiusz Arciuch
55 TB2 BAYRAKTAR – NOWA JAKOŚĆ SIŁ ZBROJNYCH

NUP 2X35

płk Grzegorz Kielar
62 WOJNA IRACKO-IRAŃSKA 1980–1988

OBRONA TERYTORIALNA

płk dr Kamil Mosiński
69 ROLA PODODDZIAŁÓW OT W ZAPEWNIANIU
SPRAWNOŚCI PRZEMIESZCZANIA WOJSK

kpt. Mateusz Szymański
72 PLATFORMY BEZZAŁOGOWE W ODDZIAŁACH
OBRONY TERYTORIALNEJ

płk dr Kamil Mosiński
75 WNIOSKI DLA WOT Z UKRAIŃSKIEGO KONFLIKTU

SZKOLENIE

ppłk mgr Marcin Konieczny
80 MISSION COMMAND – WARUNEK
SKUTECZNOŚCI W WALCE

dr hab. prof. ASzWoj Agnieszka Szczygielska
87 OPERACJE WIELODOMENOWE – UJĘCIE TEORETYCZNE

NAJLEPSZY ARTYKUŁ

mjr dypl. SZRP Kamil Matuszczyk
94 O MANEWRZE OSKRZYDLENIA

mjr dypl. SZRP Marcin Mielguj
99 ROLA SZTABOWEJ KOMÓRKI OBRONY
PRZECIWLOTNICZEJ W PROCESIE DOWODZENIA

mjr dypl. SZRP Krzysztof Perugiewicz
108 PLANOWANIE REKONESANSU W DYWIZJONIE
RAKIETOWYM OBRONY POWIETRZNEJ

LOGISTYKA

st. chor. sztab. rez. mgr Dariusz Woźniak
112 PODWOZIA KOŁOWE JAKO NOŚNIKI
SYSTEMÓW ARTYLERYJSKICH I RAKIETOWYCH

WSPÓŁCZESNE ARMIE

płk dypl. rez. nawig. Józef M. Brzezina
122 NIE TYLKO BAYRAKTAR TB2

ppłk mgr inż. Maciej Paul
127 CHONMA-216, CZYLI PÓŁNOCNOKOREAŃSKA
PRÓBA MODERNIZACJI CZOŁGU PODSTAWOWEGO

mgr Jacek Bilski
130 SAMOBIEŻNA HAUBICA K9 – DROGA DO SUKCESU

ppłk mgr inż. Maciej Paul
135 CO SIĘ STAŁO Z CZOŁGAMI T-64?

DOŚWIADCZENIA

dr Hanna Dzido
138 BEZPIECZEŃSTWO CYBERNETYCZNE
W LOTNICTWIE CYWILNYM

gen. dyw. w st. spocz. pil. dr hab. inż. Leszek Cwojdziński
146 SAMOLOTY W SYSTEMIE RATOWNICTWA
GAŚNICZEGO UNII EUROPEJSKIEJ

gen. dyw. w st. spocz. Jerzy Michałowski
150 CZAS NA BEZZAŁOGOWE POJAZDY LĄDOWE

TEMAT NUMERU –
MARYNARKA WOJENNA

kmdr por. mgr inż. Sebastian Sochoń,
kmdr dr Witold Kustra
8 KONCEPCJA UŻYCIA PODODDZIAŁÓW
INŻYNIERYJNYCH MARYNARKI WOJENNEJ W OPERACJI

kmdr por. rez. dr Krzysztof Gawrysiak
16 AUTONOMICZNE SYSTEMY PODWODNE
W KONCEPCJI ZRÓWNOWAŻONYCH SIŁ MORSKICH

kmdr por. rez. Grzegorz Kolański
24 WALKA O KONTROLĘ DNA MORZA

WSPARCIE OGNIOWE

mjr dypl. SZRP Magdalena Piotrowska
31 WSPARCIE OGNIOWE BRYGADY W NATARCIU

mjr dr Tomasz Krzywiecki
38 ISTOTA TARGETINGU

mjr dypl. SZRP Konrad Kurlej
42 DYWIZJONOWY MODUŁ OGNIOWY HOMAR

mjr dypl. SZRP Mariusz Dziedzic
50 MASKOWANIE DYWIZJONU
ARTYLERII RAKIETOWEJ HOMAR

mjr dr Adrian Golonka, kpt. mgr Andrzej Niedźwiecki
54 KOMPANIA WSPARCIA W OBRONIE TERENU ZURBANIZOWANEGO

NUP 2X35

płk mgr inż. Paweł Grunt
58 KSZTAŁTOWANIE PRZYSZŁOŚCI ZA POMOCĄ
BACKCASTINGU PARTYCYPACYJNEGO

dr Karolina Kuśmirek
64 DZIAŁANIA DEZINFORMACYJNE I PROPAGANDOWE
FEDERACJI ROSYJSKIEJ – PRZYKŁADY

mgr Szymon Wasielewski
70 WOJNA ROSYJSKO-GRUZIŃSKA 2008

OBRONA TERYTORIALNA

mgr Martyna Wojenka
78 WIZERUNEK WOJSKA W SPOŁECZEŃSTWIE INFORMACYJNYM

płk Andrzej Głowacki
81 SZKOLENIE W WOJSKACH OBRONY TERYTORIALNEJ

ppłk Dariusz Mazur
83 PROWADZENIE ROZPOZNANIA PRZEZ PODODDZIAŁY OBRONY TERYTORIALNEJ

mjr mgr inż. Janusz Jabłoński
88 ROZBUDOWA INŻYNIERYJNA
STAŁYCH REJONÓW ODPOWIEDZIALNOŚCI

WALKA W GÓRACH

mjr dypl. SZRP Barbara Śliwa
90 POGLĄDY WYBRANYCH PAŃSTW
NA PROWADZENIE DZIAŁAŃ W GÓRACH

kpt. Mariusz Doliński
98 OCENA TERENU GÓRSKIEGO

kpt. mgr Piotr Stykowski
102 CHARAKTERYSTYKA GÓRSKIEGO ŚRODOWISKA WALKI

por. mgr inż. Piotr Dąbrowski
106 ANALIZA RYZYKA W GÓRSKIM ŚRODOWISKU WALKI

ppłk dr Andrzej Demkowicz
116 MOBILNOŚĆ PODODDZIAŁÓW W GÓRACH

mjr Paweł Łaski
126 KALKULACJA CZASU MARSZU W TERENIE GÓRZYSTYM

mgr Michał Barski
130 ZAGROŻENIA CHOROBOWE W DZIAŁANIACH GÓRSKICH

SZKOLENIE

ppłk dr Michał Kalisiak
136 UŻYCIE ZGRUPOWAŃ AEROMOBILNYCH
W OBSZARZE SIŁ PRZESŁANIANIA

por. mgr farmacji Marcin Konieczny,
por. mgr farmacji Paweł Danielak
142 WYMAGANIA ZABEZPIECZENIA
MEDYCZNEGO POLA WALKI

NAJLEPSZY ARTYKUŁ

mjr dypl. SZRP Michał Krzykacki
148 ORGANIZACJA GRY WOJENNEJ
NA SZCZEBLU ODDZIAŁU

mjr dypl. SZ RP Bartłomiej Dadyński
156 UŻYCIE ARTYLERII W TERENIE ZURBANIZOWANYM

mjr dypl. SZRP Karol Jakubowski
162 WYKORZYSTANIE WOJSK OBRONY TERYTORIALNEJ
W WYBRANYCH ŚRODOWISKACH WALKI

WSPÓŁCZESNE ARMIE

płk dr Przemysław Ziętalak
170 OBRONA PRZECIWLOTNICZA AMERYKAŃSKICH
WOJSK LĄDOWYCH

kmdr ppor. Małgorzata Niemc-Kolańska
176 ARTYLERIA OKRĘTOWA ŚREDNIEGO KALIBRU

DOŚWIADCZENIA

kmdr por. rez. Grzegorz Kolański
184 WOJNA HYBRYDOWA
W REJONIE MORZA BAŁTYCKIEGO

mł. chor. mgr Janusz Król
190 ROZBUDOWA TERMINALA LNG W ŚWINOUJŚCIU

Przemysław Miller
192 HONKER AFRICA

dr Witold Repetowicz
Separatyzm normatywny i przenoszenie konfliktów ............................................................. 15

dr hab. Mirosław Lakomy, prof. UIK
Technologie kognitywne a demokracja .................................................................................... 31

dr Jan Waszewski
Geoinżynieria klimatu i geowładza jako wyzwania cywilizacyjne ........................................ 43

mgr Tomasz Nowak
Zagrożenia infrastruktury krytycznej państw NATO na akwenach morskich ................... 63

* * *
Wskazówki redakcyjno-techniczne dotyczące przygotowania prac do opublikowania
w „Kwartalniku Bellona” ........................................................................................................... 79

Witold Repetowicz, PhD
Normative Separatism and Conflict Shifting ..................................................................... 15

Mirosław Lakomy, PhD, DSc
Cognitive Technologies vs. Democracy .............................................................................. 31

Jan Waszewski, PhD
Climate Geoengineering and Geopower as Civilizational Challenges ............................. 43

Tomasz Nowak, MA
Threats to the Critical Infrastructure of NATO Countries in Maritime Zones .............. 63

* * *
Editorial guidelines on the preparation of articles for publishing
in Kwartalnik Bellona ........................................................................................................... 79

TEMAT NUMERU:
ŁUKASZ ZALESIŃSKI
14 Pod ochroną armii
Jak wojsko angażuje się
w ochronę infrastruktury
krytycznej?

ARMIA
PIOTR RASZEWSKI
24 Olimp w Paryżu
Polscy żołnierze nie tylko biorą
udział w igrzyskach, lecz także
dbają o bezpieczeństwo
sportowców i widzów

EWA KORSAK
31 Pierwsza pomoc pod ostrzałem

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK
34 Lot w przyszłość
Rozmowa z Krzysztofem Curem

MAGDALENA MIERNICKA
38 Wakacje na poligonie

MAGDALENA
KOWALSKA-SENDEK
42 Ratownik do zadań specjalnych

EWA KORSAK, MICHAŁ NIWICZ
48 GROM na Wadi Rum

MAGDALENA
KOWALSKA-SENDEK
56 Grunt to kontrola
Rozmowa z Karoliną Gniady

ROBERT SENDEK
60 Razem skuteczniej

PIOTR KORCZYŃSKI
67 Każdy krok zostawia ślad

PAULINA GLIŃSKA
68 Zderzenia z paragrafem

MILITARIA
TADEUSZ WRÓBEL
72 Zabójcza błyskawica
F-35 w siłach zbrojnych
państw NATO

TADEUSZ WRÓBEL
78 Mniejsze kuzynki fregat

ROBERT CZULDA
82 Zwinny jak Booker

STRATEGIE
ŁUKASZ ZALESIŃSKI
88 Sojusz idzie swoją ścieżką
Jakie decyzje podjęły
państwa NATO na szczycie w Waszyngtonie?

TADEUSZ WRÓBEL
96 Atomowa karta przetargowa
Rozmowa z Arturem Kacprzykiem

RAFAŁ CIASTOŃ
103 Przybrzeżna potęga

ROBERT CZULDA
106 Niebezpieczne związki

TADEUSZ WRÓBEL
109 Zapomniana wojna

HISTORIA
PIOTR KORCZYŃSKI
114 Nadzieja na barykadach
Skąd powstańcy czerpali siłę
do walki z przeważającymi
siłami Niemców?

PRZEMYSŁAW LIS
121 Rozszerzam „Burzę” na Warszawę

PIOTR KORCZYŃSKI
124 Nasza konspiracja była fenomenem
Rozmowa ze Zbigniewem Rylskim

MACIEJ NOWAK-KREYER
130 Paryskie salwy

ROBERT SENDEK
134 Ramię w ramię z Kozakami

TADEUSZ WRÓBEL
139 Wyspa dywersantów

JAROSŁAW PAŁKA
145 Bunt na pokładzie

PO SŁUŻBIE
MAŁGORZATA
SCHWARZGRUBER
146 Zostaną po nich nie tylko drzewa
Wnuki i prawnuki
powstańców dzielą się
historiami swoich bliskich

ANNA DĄBROWSKA
154 Tropem powstańców

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
160 Królestwo samolotów

ANNA DĄBROWSKA
166 Stocz własną bitwę

ANDRZEJ FĄFARA
178 Marsz w dobrym kierunku

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
8 Błoto i skały

Kalendarium historyczne

MIKOŁAJ KUBACKI
10 Bitwa pod Raszynem 19 kwietnia
1809 roku. Talent taktyczny księcia
Józefa

JAROSŁAW GODLEWSKI
12 Bitwa pod Korsuniem 26 maja
1648 roku – kompromitacja dowódców

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
14 Zapomniane zwycięstwo nad
Rusinami – bitwa pod Zawichostem
19 czerwca 1205 roku

Marynarka wojenna

PIOTR KORCZYŃSKI
16 ORP „Orzeł” – wciąż bez ostatniego
rozdziału. Rozmowa z Mariuszem
Borowiakiem

Polacy na froncie włoskim

ANDRZEJ ŁYDKA
22 Czołgiści 2 szwadronu na Gardzieli

PIOTR KORCZYŃSKI
32 Pod znakiem skorpiona

MARIA RADOŻYCKA-PAOLETTI
108 Waleczny „Skorpion” spod Monte
Cassino: major Władysław Drelicharz

Wojna i polityka

PIOTR KORCZYŃSKI
40 Misja Sosabowskiego. Rozmowa
z Halem Sosabowskim

ANNA DĄBROWSKA
129 Dobry maharadża

Powstanie Styczniowe

ROBERT SENDEK
43 „…bo dyktator wciąż potrzebuje
grosza”

Duszpasterstwo polowe

WIKTOR SZYMBORSKI
48 Pies Pański. Dominikanin ojciec
Marcin Chrostowski

Śledztwa historyczne

KRZYSZTOF DROZDOWSKI
54 Śmierć asa wywiadu

Wierność i honor

JACEK ŻUREK
58 Chwała Gwardii Szwajcarskiej.
10 sierpnia 1792. Część 2: Nie boimy się
śmierci!

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
65 Pozostał na włoskiej ziemi

Z archiwum Wojskowego Biura
Historycznego

ARKADIUSZ TULIŃSKI
66 Epizod z walk III Powstania Śląskiego

Biografie ocalone

PIOTR KORCZYŃSKI
36 Najdłuższą drogą

TOMASZ PANFIL
70 Cichociemny „Garda”. Major Andrzej
Rudolf Czaykowski (1912–1953)

Szkiełko i oko

ZYGMUNT WALKOWSKI
76 Znów na swoim miejscu

Historie ocalone

PRZEMYSŁAW JASKÓŁOWSKI
78 Ochrona wojskowa VIP-ów
w II Rzeczypospolitej

Wojna i sztuka

JACEK ŻUREK
82 Zaraz, jak to szło…?
Część 1: Legiony to są Termopile

Motoryzacja

JAN TARCZYŃSKI
86 Motocykle dla powojennej Polski.
Wojskowy Instytut Techniczny PSZ
w Wielkiej Brytanii

Armia w PRL

JACEK JĘDRYSIAK
90 Problem samobójstw w Ludowym
Wojsku Polskim

Wojenne epizody

FRANCISZEK IDKOWIAK
96 Panzery z polskimi znakami

ROBERT GAJDA
102 Operacja „Weller 29”

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
101 Szeregowiec niejedną ma nazwę

Z dziejów hańby

PAWEŁ SZTAMA
114 „Będąc w rękach takiego człowieka,
nie ma przyszłości”. Rzecz o Antonim
Skulbaszewskim

Strategie

JULIUSZ S. TYM
120 Lwy spod Piedimonte.
Bój 20-25 maja 1944 roku

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
130 Generał brygady Bronisław
Rakowski. Od szabli po Shermana

Z arsenału Muzeum Wojska
Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
138 Trofea z pustyni

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
142 Święto Żołnierza

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
144 Proporczyki bohaterów spod Monte
Cassino

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
146 Granatnik samopowtarzalny

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
148 Mój dowódca

Notatnik kolekcjonera

ANDRZEJ WITKOWSKI
153 Świat filokartystyki

PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH 1/2025

TEMAT NUMERU - POLE WALKI PRZYSZŁOŚCI

płk rez. prof. dr hab. Marek Wrzosek
8 TRZY LATA ROSYJSKO-UKRAIŃSKIEGO
KONFLIKTU – WNIOSKI I DOŚWIADCZENIA

mgr Natalia Domasiak
16 WOJNY NOWEJ GENERACJI – CZYLI JAKIE?

mgr Mikołaj Firlej
22 CZŁOWIEK – ŻOŁNIERZ W PRZYSZŁEJ WOJNIE

mgr Aleksandra Prus
28 SZTUCZNA INTELIGENCJA W PRZYSZŁYCH
KONFLIKTACH ZBROJNYCH

mgr Konstancja Konstanty
34 PRYWATYZACJA DZIAŁAŃ MILITARNYCH
W WOJNIE PRZYSZŁOŚCI

mgr Piotr Galemba
42 NOWOCZESNE ŚRODKI WALKI
W PRZYSZŁEJ WOJNIE

Olga Nozdryn-Płotnicka
48 PRZYSZŁA WOJNA
W OBSZARACH ZURBANIZOWANYCH

mjr dypl. SZRP Robert Kuczkowski
52 NOWE TECHNOLOGIE USUWANIA PRZEDMIOTÓW
WYBUCHOWYCH I NIEBEZPIECZNYCH

prof. ASzWoj dr hab. Agnieszka Szczygielska
60 ZASADNICZE WSKAŹNIKI CHARAKTERYZUJĄCE
OPERACJE WIELODOMENOWE

kmdr por. rez. Grzegorz Kolański
65 SZTUCZNA INTELIGENCJA
W WOJNIE ROSYJSKO-UKRAIŃSKIEJ

kmdr dr hab. Dariusz R. Bugajski
72 O STUDIACH STRATEGICZNYCH

ppłk w st. spocz. pil. Maciej Kamyk
78 JAK SZTUCZNA INTELIGENCJA
ZMIENIA DZIAŁANIA WOJENNE?

SZKOLENIE

por. Krzysztof Korpusik
84 NOWOCZESNA DRUŻYNA ZMECHANIZOWANA

mjr dypl. SZRP Rafał Gaszyński
90 TEORETYCZNE ASPEKTY LUZOWANIA

mjr dr Mariusz Domżalski
100 MEDYCZNE POWODY ZWOLNIENIA ZE SŁUŻBY

mjr Janusz Rylewicz
106 SPECYFICZNE ŚRODOWISKO WALKI

mgr Kamil Kłyszejko
110 BEZPIECZEŃSTWO W CYBERPRZESTRZENI
mjr dypl. SZRP Tomasz Masica
115 DEZINFORMACJA JAKO JEDNO Z NARZĘDZI
W KONCEPCJI ZARZĄDZANIA REFLEKSYJNEGO
ppłk rez. Jarosław Wiśnicki
126 WPŁYW WIELOWYMIAROWEGO
ŚRODOWISKA INFORMACYJNEGO
NA PROWADZENIE OPERACJI INFORMACYJNYCH

WSPÓŁCZESNE ARMIE

Jacek Bilski
130 EWOLUCJA TRZECIEJ GENERACJI
POCISKÓW KIEROWANYCH
Robert Czulda
138 NARASTAJĄCE NAPIĘCIA W CIEŚNINIE TAJWAŃSKIEJ
ppłk mgr inż. Maciej Paul
142 PLATFORMA BUMERANG

NAJLEPSZY ARTYKUŁ

kpt. Marcin Ładak
144 WPŁYW NISZCZENIA OBIEKTÓW
HYDROTECHNICZNYCH NA CELE OPERACJI

mjr dypl. SZRP Artur Marszał
153 POMOC MEDYCZNA W DZIAŁANIACH
SEKCJI LEKKIEJ PIECHOTY

kpt. Michał Surawski
158 OBSZAR ZURBANIZOWANY DLA GĄSIENIC

LOGISTYKA

ppor. Kamila Wawrzyczek
164 ROZBUDOWA INŻYNIERYJNA
WYSUNIĘTYCH BAZ OPERACYJNYCH
st. chor. sztab. rez. mgr inż. Dariusz Woźniak
167 MECHANIZM KAWITACJI
W PODZESPOŁACH SAMOCHODÓW
dr hab. Jarosław Brach
178 EUROPEJSKA MOTORYZACJA – GŁÓWNE TENDENCJE
I NAJCIEKAWSZE WYROBY
dr hab. Jarosław Brach
184 KOŁOWE RATOWNICTWO TECHNICZNE
ppłk mgr inż. Maciej Paul
190 WPŁYW RODZAJÓW GĄSIENIC NA MOŻLIWOŚCI
MANEWROWE WOZÓW BOJOWYCH

TEMAT NUMERU –
TRANSFORMACJA SIŁ ZBROJNYCH

gen. broni dr Krzysztof Król
8 DOWÓDZTWO TRANSFORMACJI
SILNIKIEM NAPĘDOWYM ROZWOJU SZRP

płk dr Andrzej Lis
17 KOMPLEKSOWE ZARZĄDZANIE
TRANSFORMACJĄ SIŁ ZBROJNYCH

płk Artur Niedźwiecki
26 ZMIANY W ŚRODOWISKU BEZPIECZEŃSTWA
I OPERACYJNYM A TRANSFORMACJA

płk dr Robert Reczkowski
30 PROJEKTOWANIE ROZWOJU SIŁ ZBROJNYCH
ELEMENTEM TRANSFORMACJI

płk Jacek Duziak
36 TRANSFORMACJA W STYCZNOŚCI

płk Tadeusz Doligalski
40 ZARZĄDZANIE TALENTAMI

st. chor. sztab. Andrzej Woltmann
45 KORPUS SZEREGOWYCH I PODOFICERÓW
A TRANSFORMACJA SIŁ ZBROJNYCH RP

płk Grzegorz Kostrzewski
52 NAJWAŻNIEJSZY ELEMENT

OFERTA EDUKACYJNA
WYŻSZYCH UCZELNI WOJSKOWYCH

56 AKADEMIA SZTUKI WOJENNEJ

74 WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA

84 LOTNICZA AKADEMIA WOJSKOWA

98 AKADEMIA WOJSK LĄDOWYCH

112 AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ

KONKURS NA NAJLEPSZY
ARTYKUŁ SŁUCHACZY ASZWOJ

mjr Marcin Grochowski
120 ZMIANY W TAKTYCE
WOJSK LĄDOWYCH

mjr Jakub Szulczyk
124 WOJNA KOGNITYWNA

mjr Tomasz Bożek
132 WOJSKOWA KOMUNIKACJA SPOŁECZNA


Tomasz Kwasek
136 KATASTROFA, CZYLI BŁĄD LUDZKI

dr Jacek M. Raubo
139 PÓŁNOCNOKOREAŃSKIE ZAGROŻENIE
U WRÓT EUROPY

płk dr Tomasz Gergelewicz
143 SZTUCZNA INTELIGENCJA W PERSPEKTYWIE
ZAGROŻEŃ INFORMACYJNYCH

dr hab. Jarosław Brach
146 NIEMIECKA FIRMA
NA EUROSATORY

dr hab. Jarosław Brach
150 SYSTEM WSPARCIA LOGISTYCZNO-
-TRANSPORTOWEGO DLA BORSUKA

LOGISTYKA

st. chor. sztab. rez. mgr inż. Dariusz Woźniak
177 EKSPLOATACJA ZESTAWÓW
NISKOPODWOZIOWYCH W CZASIE KONFLIKTU

SZKOLENIE

mjr Janusz Rylewicz
154 BEZPIECZEŃSTWO DZIAŁAŃ

mjr dr Mariusz Domżalski
158 ZWOLNIENIE ZE SŁUŻBY
Z POWODU OPINII SŁUŻBOWEJ

mjr dypl. SZRP Filip Pilarczyk
161 ODZYSKIWANIE IZOLOWANEGO
PERSONELU

WSPÓŁCZESNE ARMIE

Sławomir J. Lipiecki
164 WŁOSKIE FREGATY FREMM
ppłk rez. inż. Maciej Paul
172 WOJENNA MODERNIZACJA BMP-1