Nasze periodyki

Kalendarium historyczne

MIKOŁAJ KUBACKI
8 Bohaterstwo litewskich żołnierzy.
Bitwa o Brześć 23 lipca 1792 roku

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
10 Preludium wiktorii obertyńskiej.
Bitwa pod Gwoźdźcem 19 sierpnia
1531 roku

JAROSŁAW GODLEWSKI
12 Wyższość jazdy polskiej. Bitwa
pod Toropcem 20 września 1580 roku

Historia w kadrze

PIOTR KORCZYŃSKI
14 Śmierć Marszałka

Dzieci na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
16 Ocalić resztki światła ukryte w sercu.
Rozmowa z Janem Jakubem Kolskim

PIOTR KORCZYŃSKI
24 Kolos i osioł

PIOTR KORCZYŃSKI
30 Strych bez drabiny.
Rozmowa z Józefem Malińskim

OLGA BARBASIEWICZ
36 Dziecięcy uchodźcy w Japonii
i Szanghaju

SEBASTIAN PAWLINA
42 Koniec dzieciństwa

ZOFIA KOZIMOR
48 Apackie dzieci wojny i pokoju

PIOTR RÓŻAŃSKI
52 Chłopiec spod Lenino

ANDRZEJ ŁYDKA
64 Najmłodszy żołnierz
generała Andersa

Strategie

JULIUSZ S. TYM
56 Orlęta Lwowskie

Bitwy zapomniane

PAWEŁ BOREK
78 Obrona twierdzy brzeskiej
we wrześniu 1939 roku

Historie ocalone
JANUSZ BIELICKI
70 Od pokoleń w kawaleryjskim siodle

MAŁGORZATA STĘPIEŃ
74 Wodniak, beliniak, szwoleżer
– porucznik Zygmunt Siejanowski

WOJCIECH NOWIŃSKI
85 Ilu polskich żołnierzy…

JACEK ŻUREK
90 Kapelan dwóch armii. Tadeusz
Fedorowicz 1907–2002

JERZY KIRSZAK
92 Gen. Kazimierz Sosnkowski a broń
bakteriologiczna

PAWEŁ SKORUT
94 Dziennik bojowy oddziału „Hubala”

Pod pancerzem

PIOTR KORCZYŃSKI
88 Kawaleria pancerna spod znaku 11

FRANCISZEK IDKOWIAK
108 Czołgi lekkie nie odeszły do lamusa

Z dawnych wieków

TADEUSZ WRÓBEL
98 Bizantyjski napalm

TOMASZ BOHUN
102 Kircholm 1605

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI
112 Kubusie nad Włochami

WOJCIECH KRAJEWSKI
116 Wellington „Zosia” znad Bremy

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
115 Orlę Lwowskie

Bonżur
JACEK ŻUREK
122 O, holender!

Tradycje oręża

KRZYSZTOF FILIPOW
124 Odznaka „Ofiarnych O.K.O.P. 1920 r.”
Wokół historii

MICHAŁ GÓRNY
128 Archeologia Powstania
Styczniowego

Zbrodnie na narodzie polskim

ROBERT GAJDA
132 Przecież nic nie był winien…
Pacyfikacja wsi Ispina w 1943 roku

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
138 Aleksander Władysław Sosnkowski
i jego niewiarygodne przypadki

Z dziejów hańby

PAWEŁ SZTAMA
148 Inteligent w ubeckim mundurze
– Wiktor Herer

Z dziejów chwały

GRZEGORZ WOŁK
152 „Szary Niedźwiedź” z Armii Krajowej

Śledztwa historyczne

KRZYSZTOF BUKOWSKI
158 Przyszły na świat w piekle…

Motoryzacja

JAN TARCZYŃSKI
164 AS z ulicy Złotej

Z arsenału Muzeum Wojska
Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
170 Pamiątki z potopu szwedzkiego

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
174 Fanfara z lotniczym płomieniem
Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
178 Opór powszechny

Artefakty z przeszłości

TOMASZ ZAWISTOWSKI
180 Berety „Dzieci Warszawy”

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
184 Nieznana strona Grobu Nieznanego
Żołnierza w Warszawie, cz. 2

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
187 Paczki z nabojami i Krzyż
Walecznych

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
190 Kim jesteś, Kapitanie?

Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI
192 Recepta na czystość

POLSKA ZBROJNA 10/2025 

16 Anna Dąbrowska
Medycyna na trudne czasy

22 Anna Dąbrowska
Lekcje do odrobienia
Rozmowa z płk. Arkadiuszem
Kosowskim, dyrektorem Departamentu
Wojskowej Służby Zdrowia MON

26 Magdalena Kowalska-Sendek
Nowe horyzonty medyków

30 Robert Sendek
Drony ratują życie

ARMIA

34 Łukasz Zalesiński
Odstraszanie po polsku

42 Jakub Zagalski
Zmieniamy się na lepsze
Rozmowa z mjr. pil. Mariuszem
Strzyżewskim, dowódcą eskadry
śmigłowców AH-64

46 Marcin Ogdowski
Bayraktary rządzą

50 Łukasz Zalesiński
Podwójny test rakietowców

52 Jakub Zagalski
Siła zaufania

56 Marcin Ogdowski
Dziki na Legwanach

61 Anita Blinkiewicz
Azymut na przywództwo

64 Przemysław Lis
Kosmiczna autonomia

66 Anita Blinkiewicz
Armia specjalistów

68 Ewa Korsak,
Magdalena Kowalska-Sendek
Slab, żegnaj

74 Jakub Zagalski
Kolarstwo daje siłę i wolność

77 Piotr Korczyński
Oficerska poprzeczka

80 Paulina Glińska
Zgodnie z prawem

84 Anna Dąbrowska
Orientuj się bez GPS-u

MILITARIA
86 Tadeusz Wróbel
Salon nowych rekordów

94 Krzysztof Wilewski
Konkurencja czy współpraca

STRATEGIE
98 Tadeusz Wróbel
Mity i manipulacje
Rozmowa z Witoldem Rodkiewiczem,
analitykiem zajmującym się Rosją

102 Łukasz Zalesiński
Sen o NRD

104 Robert Sendek
Kolejny krok do pokoju

108 Łukasz Zalesiński
Pęknięcia pod chińskim sztandarem

115 Marek Sarjusz-Wolski
Intymny armagedon

HISTORIA

116 Robert Sendek
Partyzanckie szpitale

120 Piotr Korczyński
Ja chcę na front

127 Jarosław Pałka
Reforma na raty

PO SŁUŻBIE

128 Marta Kaźmierczak
Redakcyjny tandem

132 Anna Pawłowska
Rajd w przeszłość

134 Piotr Korczyński
Pasja i fart
Rozmowa z Jerzym Hoffmanem,
reżyserem i scenarzystą filmowym

140 Daniel Łukasiewicz
Świątynia cichych bohaterów

146 Andrzej Fąfara
Moc teorii spiskowych

SPIS TREŚCI

Łukasz Zalesiński - Najważniejszy jest żołnierz Rozmowa z wicepremierem, ministrem obrony narodowej Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem

TEMAT NUMERU

Marcin Ogdowski - Armia zetek

Marcin Ogdowski - Będą rekruci? Rozmowa z Anetą Baranowską, socjolożką wojska

ARMIA

Tadeusz Wróbel, Łukasz Zalesiński - Czas na wymianę

Magdalena Kowalska-Sendek - Rewolucja zgodnie z planem

Ewa Korsak - Bez sternika ani rusz

Marcin Ogdowski - Rozłąka i mnóstwo zadań

Jakub Zagalski - W nieustannej gotowości

Magdalena Kowalska-Sendek - W trosce o wspólne dobro Rozmowa z gen. broni Januszem Adamczakiem, byłego dyrektora generalnego Międzynarodowego Sztabu Wojskowego NATO

Anna Pawłowska - Służę w elitarnej jednostce

Anna Dąbrowska - Wszystko pod kontrolą Rozmowa z mjr. Łukaszem Sokalem, kontrolerem ruchu lotniczego

Jacek Szustakowski - Wakacyjne rolowanie

Anna Dąbrowska - Nas nikt nie oszuka

Jakub Zagalski - Olimpijczyk w mundurze

Piotr Korczyński - Tradycja zrodzona na polu bitwy

Paulina Glińska - Zgodnie z prawem

Anna Dąbrowska - Na wszelki wypadek

MILITARIA

Robert Sendek - Kreatywność w cenie

Przemysław Lis - Prosto z drukarki

Tadeusz Wróbel| - Z siłą smoka

STRATEGIE

Łukasz Zalesiński - Droga na północ

Tadeusz Wróbel - Powrót atomu

Łukasz Zalesiński - Kosmiczny prestiż Rozmowa z dr. hab. Rafałem Kopciem, ekspertem ds. bezpieczeństwa

Marek Sarjusz-Wolski - Wyklęty powstań!

HISTORIA

Robert Sendek - Polacy pod duńskim niebem

Piotr Korczyński - Wojny nie da się wymazać z pamięci Rozmowa z ppłk. Henrykiem Kokoszą, powstańcem warszawskim

Jarosław Pałka - Sztab widmo

PO SŁUŻBIE

Marcin Ogdowski - Samolot dobry do „fikołków” Rozmowa z kpt. rez. pil. Witoldem Sokołem, wykładowcą Lotniczej Akademii Wojskowej

Jacek Szustakowski - Od Hansy do Drakena

Andrzej Fąfara - Z piekła do nieba

ppłk dr Mariusz Urbanek
Wnioski i doświadczenia z działań obronnych w konflikcie rosyjsko-ukraińskim ....... 13

prof. dr Jurij Dziubenko, dr Wołodymyr Makarow, dr Wołodymyr Rieznik
Powietrzny wymiar konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Kontekst strategiczny,
operacyjny i taktyczny ........................................................................................................................ 31

dr Pawło Openko, dr Jewhen Własenko
Wojska obrony przeciwlotniczej w konflikcie rosyjsko-ukraińskim (2022–2024) ......... 53

dr Serhij Krawczenko
Obrona przeciwlotnicza zgrupowań lądowych na podstawie doświadczeń
z konfliktu rosyjsko-ukraińskiego ................................................................................................. 65

ppłk dypl. SZRP dr Adrian Napora
Wybrane problemy działań taktycznych Sił Zbrojnych Ukrainy
na szczeblu brygady .......................................................................................................................... 83

mgr inż. Karolina Sulima-Jabłońska
Sztuczna inteligencja w satelitarnym rozpoznaniu obrazowym ...................................... 99

dr hab. Zbigniew Modrzejewski, mgr Daniel Baranowski
Zastosowanie bezzałogowych statków powietrznych
w atakach cybernetycznych .......................................................................................................... 113

płk dr Tomasz Gergelewicz
Projekt edukacyjno-obronny „Edukacja z wojskiem” jako element budowania
odporności społecznej dzieci i młodzieży na zagrożenia ................................................... 137

dr Łukasz Mikołajczyk
Ewakuacja osób niepełnosprawnych ruchowo w wypadku pożaru
i innych zagrożeń ............................................................................................................................... 155

Col (Res) Przemysław Paździorek, PhD
Evolution of Operational Concepts. Part One: Cold War Period ........................................ 179

TEMAT NUMERU

Robert Sendek - Kapryśny przeciwnik

ARMIA

Łukasz Zalesiński - Więcej niż ćwiczenia

Magdalena Kowalska-Sendek - Czy to już cyberwojna? Rozmowa z gen. dyw. Karolem Molendą, dowódcą Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni

Anita Blinkiewicz - Nieocenione wsparcie

Marcin Ogdowski - Potrzebujemy najlepszych Rozmowa z gen. dyw. dr. Norbertem Iwanowskim, dowódcą 1 Dywizji Piechoty Legionów

Jakub Zagalski - Jak okiełznać Czarną Panterę

Marcin Ogdowski - Spokojna zmiana Polaków

Paulina Glińska - Poradnik dla liderów

Jakub Zagalski - Na czas kryzysu

Anna Dąbrowska - Warto marzyć Rozmowa z pilotem FA-50

Anna Pawłowska - Trzeba trenować mądrze

Piotr Korczyński - Pod pancerzem z imieniem

Paulina Glińska - Zgodnie z prawem

Anna Pawłowska - Projekt z misją

MILITARIA

Rafał Ciastoń - Cała naprzód?

Robert Sendek - Ten beton... żyje!

Przemysław Lis - Na straży nieba

Tadeusz Wróbel - Podwójna moc

STRATEGIE

Łukasz Zalesiński - W nasze ślady

Tadeusz Wróbel - Atom na celowniku

Łukasz Zalesiński - Na rosyjskim pasku Rozmowa z kmdr. dr. hab. Dariuszem Bugajskim, specjalistą od prawa morza

Marcin Ogdowski - Uderzenie w naturę

Łukasz Zalesiński - Orwell na Kremlu

Tadeusz Wróbel - Cichy front Rozmowa z Krzysztofem Iwankiem, indologiem

Marek Sarjusz-Wolski - Wojna o pokój we mgle

HISTORIA

Piotr Korczyński - Gdyby nie las, nie byłoby nas

Anna Pawłowska - Tajny plan Churchilla

Piotr Korczyński - Przeżyłem dzięki dobrym ludziom Rozmowa z kpt. Piotrem Jarosławowem, żołnierzem Armii Krajowej i Wojska Polskiego

Jarosław Pałka - Ostatnie takie lato

PO SŁUŻBIE

Piotr Korczyński - Bezdroża historii

Jakub Zagalski - Całe życie w obronie Rozmowa z szer. Mateuszem Mierzejewskim, żołnierzem 15 Brygady Zmechanizowanej

Andrzej Fąfara - Europa zawiodła

Kalendarium historyczne

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK

8 Największy sukces polityczny

pierwszych Piastów. Koronacja

Bolesława Chrobrego na króla Polski

18 kwietnia 1025 roku

JAROSŁAW GODLEWSKI

10 Godny następca Chrobrego.

Koronacja Stefana Batorego

i Anny Jagiellonki 1 maja 1576 roku

MIKOŁAJ KUBACKI

12 Insurekcja na Lubelszczyźnie.

Bitwa pod Chełmem 8 czerwca 1794 roku

Kobiety na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI

14 Demony wojny nie patrzą na płeć.

Rozmowa z Olgą Barbasiewicz

PIOTR KORCZYŃSKI

22 Kobiece szczęście

PIOTR KORCZYŃSKI

30 „Jaśmin” – dziewczyna z AK.

Rozmowa z Józefą Rybak

JANUSZ BIELICKI

36 Dwie Józefy, czyli kobiecy heroizm

doby Powstania Listopadowego

1830–1831

MAŁGORZATA STĘPIEŃ

42 Szlachcianka z Virtuti

PIOTR KORCZYŃSKI

46 Podniebni kochankowie

JOANNA DARDZIŃSKA

50 Pestki, waafki, mewki – kobiety

w Polskich Siłach Zbrojnych

RENATA PALIGA

54 Pod znakiem Zielonego Krzyża

AGNIESZKA CUBAŁA

60 Ile Powstanie Warszawskie miało

z kobiety?

RADOSŁAW WIŚNIEWSKI

68 Dziewczyna ze szpitala

„Pod Krzywą Latarnią”

ŁUKASZ ZALESIŃSKI

72 Krystyna Skarbek – w służbie

Jego Królewskiej Mości

MAGDALENA PIJEWSKA

78 Polki w mundurach

Tysiąclecie królestwa

JACEK ŻUREK

82 Wielka rocznica 1025–2025

Strategie

JULIUSZ S. TYM

86 Ostatnia bitwa kampanii włoskiej

Bitwy zapomniane

ANDRZEJ ŁYDKA

94 Żeński Oddział Wywiadowczy

I Brygady Piłsudskiego

Historie ocalone

PIOTR KORCZYŃSKI

100 Prawdziwe męstwo

MICHAŁ BACZKOWSKI

102 Gorlice 1915. Czy była to bitwa

Polaków?

JERZY KIRSZAK

107 Armia Rezerwowa generała

Kazimierza Sosnkowskiego w 1920 roku

PAWEŁ BOREK

114 34 Pułk Piechoty na wojnie

z Sowietami

PIOTR PODHORODECKI

120 Pułkownik Kazimierz Henryk

Angerman – patron koszalińskich

przeciwlotników

JĘDRZEJ KORBAL

126 7TP – czołg kompromisu

ARTUR OCHAŁ

130 Biało-Czerwona na Monte Cassino

Tradycje oręża

MARCIN ARBUZ

134 Tam, gdzie Orlęta uczyły się latać

WIKTOR SZYMBORSKI

138 Wojenne wota

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI

140 Generalska córka z Katynia

Z archiwum Wojskowego

Biura Historycznego

PRZEMYSŁAW DĄBEK

144 Lwica w mundurze

Zbrodnie na narodzie polskim

WOJCIECH WICHERT

148 „Piękna bestia”. Irma Grese

– barbarzyńska nadzorczyni SS

z KL Auschwitz

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK

152 Pani Ola

Z dziejów hańby

PAWEŁ SZTAMA

160 Od szczotkarza do generała.

Zawrotna kariera i bolesny upadek

Ryszarda Matejewskiego

Z dziejów chwały

GRZEGORZ WOŁK

164 Helena Żurowska – galicyjska

kurierka

Śledztwa historyczne

MAREK RABIEGA

168 Szukając grobu „Franka”

BEATA ŁYCZEWSKA

173 „A może żyje Józiek…”

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA

175 Odważna łączniczka

Z arsenału Muzeum Wojska Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ

176 Na styku dwóch epok

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH

180 Sztandar 1 Samodzielnego

Batalionu Kobiecego im. Emilii Plater

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN

184 Jej rzeczy osobiste

Artefakty z przeszłości

TOMASZ ZAWISTOWSKI

186 Orzeł 9 Bolońskiego Batalionu

Strzelców Karpackich

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK

190 Nieznana strona Grobu Nieznanego

Żołnierza w Warszawie, cz. 1

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA

193 Organizacja Legionów Polskich

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI

194 Głód

Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI

196 Aptekarska dokładność

TEMAT NUMERU – BEZZAŁOGOWCE

dr hab. Mirosław Gerigk, dr inż. arch. Mateusz Gerigk - WIELOFUNKCYJNA PLATFORMA TH-S DLA SIŁ SZYBKIEGO REAGOWANIA NA MORZU

dr hab. Mirosław Gerigk - BEZZAŁOGOWCE DO OCHRONY MORSKIEJ INFRASTRUKTURY KRYTYCZNEJ

dr hab. Mirosław Gerigk - NOSICIELE SYSTEMÓW BEZZAŁOGOWYCH

kmdr por. rez. Grzegorz Kolański - WOJNA SYSTEMÓW BEZZAŁOGOWYCH W DOMENIE MORSKIEJ

kmdr por. rez. Grzegorz Kolański - UKRAIŃSKA DROGA DO ARMII DRONÓW

Jacek Bilski - PERSPEKTYWY ROZWOJU BSP KLASY MIKRO

ppor. Agata Guziel - DYLEMATY „DRONIZACJI” POLA WALKI

Piotr Kocyan - JAK ZWALCZAĆ DRONY FPV

TAKTYKA

kmdr ppor. mgr inż. Dawid Wilk - DZIAŁANIA POZORNE NA POZIOMIE TAKTYCZNYM I OPERACYJNYM

ppłk dypl. SZRP dr Adrian Czesław Napora - OPERACYJNO-SZKOLENIOWE PRZYGOTOWANIE WOJSK

mjr Janusz Rylewicz - FUNKCJE WALKI W NATARCIU NA MIEJSCOWOŚĆ

LOGISTYKA

st. chor. sztab. rez. mgr inż. Dariusz Woźniak - EKSPLOATACJA SILNIKÓW SPALINOWYCH W SPRZĘCIE WOJSKOWYM W UKRAINIE

kpt. Artur Stankiewicz - SPOSOBY WSPARCIA ZABEZPIECZENIA TECHNICZNEGO

dr hab. Jarosław Brach - PRZERZUT CIĘŻKIEJ TECHNIKI WOJSKOWEJ

płk rez. mgr inż. Marcin Komorowski - ODTWARZANIE ZDOLNOŚCI BOJOWEJ JEDNOSTEK DOŚWIADCZENIA

mjr dr Mariusz Domżalski - ZWOLNIENIE ZE SŁUŻBY Z POWODU OŚWIADCZENIA LUSTRACYJNEGO

dr hab. Jarosław Brach - SZWEDZKI LIDER NA EUROSATORY 2024

por. dr Michał Przybylak - NA PIERWSZEJ LINII

mjr dr Tomasz Gołębiewski - PRZESŁUCHIWANIE – WSPÓŁCZESNE

TRENDY I WYZWANIA

dr inż. Andrzej Jeziorski - RADARY ZAHORYZONTALNE

Martyna Wojenka - ROLA KOMUNIKACJI W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH

Wojciech Moszczyński - CZY ALGORYTMY POMOGĄ W OCENIANIU ŻOŁNIERZY I FUNKCJONARIUSZY?

ppłk dr Michał Kalisiak – ATRYBUTY WYRÓŻNIAJĄCE DOWÓDCĘ WSPÓŁCZESNE ARMIE

ppłk rez. inż. Maciej Paul - ROSYJSKIE LASEROWE SYSTEMY OŚLEPIANIA URZĄDZEŃ OPTOELEKTRONICZNYCH

płk dypl. rez. nawig. inż. Józef M. Brzezina - SŁABOŚCI ROSYJSKIEJ OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ KONKURS NA NAJLEPSZĄ PRACĘ SŁUCHACZY ASZWOJ

mjr Krzysztof Zarzycki - ZAOPATRYWANIE WOJSK W DZIAŁANIACH POWIETRZNODESANTOWYCH

mjr Krzysztof Pawłowski - LOGISTYCZNE ASPEKTY POZYSKIWANIA NOWEGO UZBROJENIA

mjr Marek Cieplicki - KONCEPCJA FORMOWANIA PUŁKU LOGISTYCZNEGO

Wybór tematyczny artykułów z kwartalnika "Polska Zbrojna. Historia" o Monte Cassino.

BOGUSŁAW POLAK
10 Urodzony do walki

BOGUSŁAW POLAK, MICHAŁ POLAK
15 Życie żołnierza

ANNA DĄBROWSKA
25 Żołnierz szaleńczej odwagi

ANNA PUTKIEWICZ, PIOTR KORCZYŃSKI
26 Czas Generała. Rozmowa z prof. Zbigniewem Wawrem

JAROSŁAW RUBIN
36 Krew płynie z gór

PIOTR KORCZYŃSKI
41 Przed czołgami z krzyżem

JULIUSZ S. TYM
44 Lwy spod Piedimonte.
Bój 20–25 maja 1944 roku

ANDRZEJ ŁYDKA
54 Czołgiści 2 szwadronu na Gardzieli

KRZYSZTOF DROZDOWSKI
62 Śmierć asa wywiadu

WOJCIECH KRAJEWSKI
66 Browning z „Sułtana”

JERZY KIRSZAK
76 Podpułkownik Leon Gnatowski.
Niósł zniszczenie i postrach...

JERZY KIRSZAK
84 Śmierć pułkownika.
Karol Reinhold Fanslau na polu chwały

MARIA RADOŻYCKA-PAOLETTI
94 Waleczny „Skorpion” spod Monte
Cassino. Major Władysław Drelicharz

PIOTR KORCZYŃSKI
100 Śladami polskich komandosów

JERZY KIRSZAK
108 W ogniu spokojny i pełen męstwa.
Major Władysław Karol Smrokowski

JULIUSZ S. TYM
116 Ankona – samodzielna
operacja 2 Korpusu

PIOTR PODHORODECKI
125 Komandosi zmotoryzowani
w bitwie o Bolonię

PAWEŁ MIKOŁAJ ROZDŻESTWIEŃSKI
132 Z ziemi włoskiej do Polski

JAROSŁAW PYCH
134 Tajemnica skrywana w drzewcu

TOMASZ ZAWISTOWSKI
137 Orły 12 Pułku Ułanów Podolskich

JAROSŁAW PYCH
140 Proporczyki bohaterów
spod Monte Cassino

BOGUSŁAW POLAK, MICHAŁ POLAK
142 Komuniści przeciwko
legendzie Generała

PIOTR KORCZYŃSKI
150 Pod znakiem Skorpiona

PIOTR KORCZYŃSKI
154 Jedyny taki film

MICHAŁ MACKIEWICZ
158 Trofea spod Monte Cassino

PIOTR PODHORODECKI
166 Zwycięska epopeja

JERZY KIRSZAK
174 Niepokonany generał
Stanisław Maczek

JULIUSZ S. TYM
186 Normandzkie meandry
sojuszy wojskowych

JULIUSZ S. TYM
194 1 Dywizja Pancerna
w walkach w Normandii

JULIUSZ S. TYM
204 Bój o Axel

PIOTR KORCZYŃSKI
214 Spadkobiercy husarii.
Rozmowa z Franciszkiem Idkowiakiem

PIOTR KORCZYŃSKI
218 Dziękujemy Wam, Polacy.
Rozmowa z Janem Brzeskim

ARTUR TALIK
220 U boku generała Maczka.
Szlak sapera

PIOTR KORCZYŃSKI
226 Byłem snajperem Maczka.
Rozmowa z Tadeuszem Lutakiem

ANNA DĄBROWSKA
230 Oficer generała Maczka

PIOTR KORCZYŃSKI
231 Kiedy czeka się na śmierć...
Rozmowa z Alojzym Jedamskim

SPIS TREŚCI

dr Paweł Olbrycht - Koncepcja Strategiczna NATO 2010 na rzecz globalnego bezpieczeństwa. Ocena i rewizja wybranych kwestii

dr hab. Agnieszka Szczygielska - Wojna kognitywna – źródła i zasadnicze cechy

płk dr hab. inż. Krzysztof Wysocki - Planowanie maskowania (MILDEC) i ochrony informacji krytycznej (OPSEC) w ujęciu NATO

dr hab. Marek Kubiński - Powietrzno-lądowy wymiar działań militarnych. Wybrane aspekty

mjr dypl. SZRP mgr inż. Paweł Pacek - Ocena powszechnej obrony przeciwlotniczej jako dedykowanej formy przeciwdziałania bezzałogowym statkom powietrznym

dr hab. Piotr Makowski - Wybór kryteriów ewaluacji wariantów działań taktycznych

mgr inż. Michał Sobolewski - Warunki atmosferyczne i klimat jako czynniki warunkujące działania militarnew Iraku na przykładzie operacji „Pustynna burza”

dr Alicja Żukowska - Prawne uwarunkowania ochrony morskiej infrastruktury krytycznej w systemie energii

BrigGen (Res) (Pilot) Ryszard Hać, PhD in Eng. - The Effectiveness of Air Operations in Military Conflicts in the Last Three Decades

dr hab. Marek Depczyński - Międzynarodowa konferencja naukowa w Starogardzie Gdańskim

TABLE OF CONTENTS

Paweł Olbrycht, PhD - NATO’s 2010 Strategic Concept for Global Security. Assessing the Effectiveness of its Strategic Assumptions

Agnieszka Szczygielska, PhD, DSc  - Cognitive Warfare – Its Origins and Key Characteristics

Col Krzysztof Wysocki, PhD, DSc in Eng. - Military Deception and Operations Security Planning in NATO Context

Marek Kubiński, PhD, DSc - Air and Land Dimension of Military Operations. Selected Aspects

Maj Paweł Pacek, MSc in Eng. - Assessment of Passive Air Defense as Dedicated Means of Countering Unmanned Aerial Vehicles

Piotr Makowski, PhD, DSc - Selection of Criteria for Evaluation of Tactical Operation Variants

Michał Sobolewski, MSc in Eng. - Climate and Meteorological Conditions as Factors Determining Military Operations in Iraq on the Example of Operation Desert Storm

Alicja Żukowska, PhD - Legal Conditions for Critical Maritime Infrastructure Protection in the Energy System

BrigGen (Res) (Pilot) Ryszard Hać, PhD in Eng. - The Effectiveness of Air Operations in Military Conflicts in the Last Three Decades

Marek Depczyński, PhD, DSc - International Scientific Conference in Starogard Gdański

TEMAT NUMERU
18 Łukasz Zalesiński,
Robert Sendek
Nie daj się zhakować

26 Marcin Ogdowski
Słowa mają moc
Rozmowa z dr. hab. Grzegorzem
Ptaszkiem, badaczem mediów

30 Robert Sendek
Kraj pod wpływem

ARMIA

34 Magdalena Kowalska-Sendek
Czy to już wojna?
Rozmowa z gen. broni Maciejem
Kliszem, dowódcą operacyjnym
rodzajów sił zbrojnych

40 Anita Blinkiewicz
Im ciemniej, tym lepiej

44 Jakub Zagalski
Zjawa zmienia wojsko

48 Marcin Ogdowski
Nowy wymiar solidarności

50 Łukasz Zalesiński
Co się działo w nurtach Odry?

54 Magdalena Kowalska-Sendek
Razem na ratunek

58 Jakub Zagalski
Tygrysy w akcji

62 Jakub Zagalski
Wybrali drogę miecza

68 Anna Pawłowska
Nieoceniona siła edukacji
Rozmowa z płk. Jerzym Banasiakiem,
dyrektorem Wojskowego Centrum
Edukacji Obywatelskiej

70 Jakub Zagalski
Za ciosem do celu

76 Paulina Glińska
Zgodnie z prawem

80 Anna Dąbrowska
Plecak jak polisa

MILITARIA

82 Tadeusz Wróbel
Program na rozdrożu

86 Jakub Zagalski
Targi dla bezpieczeństwa

90 Krzysztof Wilewski
Ulepszanie Grota

94 Roma Bojanowicz
Skanowanie nieba

96 Rafał Ciastoń
Wielki John się spóźnia

99 Przemysław Lis
Start w nowoczesność

STRATEGIE

102 Łukasz Zalesiński
Wyścig w cieniu katastrofy
Rozmowa z Piotrem Szymańskim,
specjalistą od spraw
bezpieczeństwa

106 Tadeusz Wróbel
Niebezpieczny efekt partnerstwa

110 Łukasz Zalesiński
Stan niepewności

112 Marek Sarjusz-Wolski
Magia rzeczywistości

HISTORIA
116 Anna Pawłowska
Gdy ucichnie artyleria

122 Piotr Korczyński
Wojna potrafi zaskoczyć
Rozmowa z Bogdanem Walasem,
żołnierzem Armii Krajowej

131 Jarosław Pałka
Wyszło jak zawsze…

PO SŁUŻBIE

132 Łukasz Zalesiński
My, jedna armia

139 Piotr Korczyński
Jesteśmy częścią sztafety

146 Andrzej Fąfara
Wielkość Twoja w tym,
żeś nieznany

TEMAT NUMERU

Łukasz Zalesiński, Robert Sendek - Siła zaplecza

Marcin Ogdowski, Tadeusz Wróbel - Walczmy mądrze Rozmowa z gen. broni Stanisławem Czosnkiem, zastępcą szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego

Artur Goławski - Na froncie budowlanym Rozmowa z płk. Markiem Skibą, szefem Oddziału Planowania Inwestycji w Zarządzie Planowania Rzeczowego SGWP

ARMIA

Ewa Korsak - DNA GROM-u

Łukasz Zalesiński - Pojedynek na Atlantyku

Jakub Zagalski, Łukasz Zalesiński - Pegaz nad Europą

Magdalena Kowalska-Sendek - Uczelnia wysokich lotów Rozmowa z gen. bryg. pil. dr. Krzysztofem Curem, rektorem-komendantem Lotniczej Akademii Wojskowej

Marcin Ogdowski - Umarł król, niech żyje król!

Ewa Korsak, Magdalena Kowalska-Sendek - Świat F-35 Rozmowa z gen. dyw. pil. dr. Ireneuszem Nowakiem, inspektorem sił powietrznych

Anita Blinkiewicz - Bezpieczeństwo medyków

Jakub Zagalski - Szturm w mieście

Anna Dąbrowska - Do schronu!

Przemysław Lis - Walka z czasem i chaosem

Anna Pawłowska - Bez taryfy ulgowej

Anita Blinkiewicz - Prezentuj broń

Jakub Zagalski - Podniebna straż

Jakub Zagalski - Zwycięstwo nie jest najważniejsze

Piotr Korczyński - Barwy ochronne

Paulina Glińska - Zgodnie z prawem

MILITARIA

Krzysztof Wilewski - Kierunek Karkonosze

Tadeusz Wróbel - Cysterny w powietrzu

Robert Sendek - Wydrukujmy sobie koszary

Przemysław Lis - Inteligentna zapora

Tadeusz Wróbel - Siła na morzu

STRATEGIE

Tadeusz Wróbel - Francuski zwrot - Rozmowa z Łukaszem Maślanką, specjalistą od spraw międzynarodowych

Łukasz Zalesiński  - Miękkie tworzywo historii

Marek Sarjusz-Wolski - Starych wiarusów zastępują nowe wirusy

Robert Czulda - Trudne sąsiedztwo

Robert Sendek - Jak pogodzić ogień z wodą?

HISTORIA

Piotr Korczyński - Z partyzanta na komandosa Rozmowa z Robertem Frankowskim, partyzantem La Résistance i żołnierzem 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej

Maciej Nowak-Kreyer  - Silne argumenty

Jarosław Pałka - Zasady tylko na papierze

PO SŁUŻBIE

Jacek Szustakowski - Weekend z trekkingiem

Anita Blinkiewicz - Młodzi artyści

Robert Czulda - Tunel do przeszłości

Anna Dąbrowska - Chcę być obrońcą Rozmowa z Aleksandrą Wierzbowską, żołnierzem wojsk obrony terytorialnej i podróżniczką

Andrzej Fąfara - Wywrotowy barszcz na „Potiomkinie”

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
10 Cienie zwycięstwa

Kalendarium historyczne

MIKOŁAJ KUBACKI
12 „Za wolność waszą i naszą”.
Śmierć generała Józefa Haukego-Bosaka
pod Dijon 21 stycznia 1871 roku

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
14 Mieszczaństwo i rycerstwo Prus
powstaje przeciw zakonowi krzyżackiemu.
Bunt stanów pruskich 4 lutego 1454 roku

JAROSŁAW GODLEWSKI
16 Morskie zwycięstwo hetmana
Chodkiewicza. Bitwa pod Salis
23/24 marca 1609 roku

Horyzonty historii

PIOTR KORCZYŃSKI, ROBERT SENDEK
18 Polskie Siły Zbrojne – wciąż
nieopowiedziana historia.
W debacie udział wzięli: Jerzy Kirszak,
Jacek Tebinka i Juliusz S. Tym

Ostatni rok wojny

PIOTR KORCZYŃSKI
38 Koniec wojny, którego nie znamy.
Rozmowa z Jakubem Politem

PIOTR KORCZYŃSKI
44 Ukryta twierdza we krwi
– Festung Kolberg

FRANCISZEK IDKOWIAK
50 Uwaga: czołgi końca wojny!

PRZEMYSŁAW WYWIAŁ
56 Maczków: z dziejów „polskiej
okupacji” Niemiec

WITOLD JARNO
60 Zasiedlić Ziemie Odzyskane

TOMASZ LESZKOWICZ
66 Na straży „ludowości”
Wojska Polskiego

JACEK ŻUREK
70 Ksiądz Bolesław Stefański 1910–1964
Porucznik 1 Pułku Ułanów Krechowieckich z 2 Warszawskiej
Dywizji Pancernej, Włochy 1945 rok.
 
PAWEŁ BOREK
75 Partyzant z krwi i kości

ŁUKASZ ZALESIŃSKI
80 Moskwa do kwadratu

ROBERT GAJDA
150 Silniejsza od obawy

Strategie

JULIUSZ S. TYM
84 Polska 1 Dywizja Pancerna
zajęła Wilhelmshaven

Bitwy zapomniane

ANDRZEJ ŁYDKA
92 Powstańczy pociąg „pancerny”
w boju o Sosnowiec

Tradycje oręża

JĘDRZEJ KORBAL
98 Brygady nowego wzoru

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI
104 Szachownice w obronie kominów

WOJCIECH KRAJEWSKI
110 Polscy lotnicy i koniec wojny

Z archiwum Wojskowego Biura Historycznego

KAMIL ANDUŁA
116 Czterej pancerni przeciw wyklętym

Zbrodnie na narodzie polskim

ROBERT SENDEK
120 Teatr okrucieństwa i absurdu

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
126 Major dypl. Ryszard Rafał
Małaszkiewicz – saper, sztabowiec, spadochroniarz

Historie ocalone

JACEK JĘDRYSIAK
134 Pruski szach. Reakcja armii pruskiej
na wybuch Powstania Styczniowego

MIKOŁAJ MIROWSKI
138 Polski patriota wyznania
mojżeszowego

RADOSŁAW WIŚNIEWSKI
141 Partyzant na czele kawalerii
– generał Edmund Taczanowski

PIOTR KORCZYŃSKI
145 Siedmiu wspaniałych z rep-patrolu.
Rozmowa z Janem Maciejowskim

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
137 Kompania krwi

Wokół historii

AGNIESZKA POLOŃCZYK-SUDOŁ
154 Splatając historię ze współczesnością

Bonżur
JACEK ŻUREK
157 Hołd pruski

Z dziejów hańby

PAWEŁ SZTAMA
158 Oficer i zdrajca.
Przypadek Michała Żymierskiego

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
163 Cichy bohater

Motoryzacja
JAN TARCZYŃSKI
164 „Setki” z Poznania

Z arsenału Muzeum
Wojska Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
170 Sturmgewehr, karabin
na koniec wojny

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
174 Projekt sztandarów wz. 1945

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
177 Po prostu drut

Artefakty z przeszłości

TOMASZ ZAWISTOWSKI
180 Nieznane zdjęcia rodziny Stefana Okrzei

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
184 Pamięci obrońców ojczyzny

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
187 Oddział „fiołków”

Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI
188 Z polisą na tygrysa

TEMAT NUMERU –
TRANSFORMACJA SIŁ ZBROJNYCH

gen. broni dr Krzysztof Król
8 DOWÓDZTWO TRANSFORMACJI
SILNIKIEM NAPĘDOWYM ROZWOJU SZRP

płk dr Andrzej Lis
17 KOMPLEKSOWE ZARZĄDZANIE
TRANSFORMACJĄ SIŁ ZBROJNYCH

płk Artur Niedźwiecki
26 ZMIANY W ŚRODOWISKU BEZPIECZEŃSTWA
I OPERACYJNYM A TRANSFORMACJA

płk dr Robert Reczkowski
30 PROJEKTOWANIE ROZWOJU SIŁ ZBROJNYCH
ELEMENTEM TRANSFORMACJI

płk Jacek Duziak
36 TRANSFORMACJA W STYCZNOŚCI

płk Tadeusz Doligalski
40 ZARZĄDZANIE TALENTAMI

st. chor. sztab. Andrzej Woltmann
45 KORPUS SZEREGOWYCH I PODOFICERÓW
A TRANSFORMACJA SIŁ ZBROJNYCH RP

płk Grzegorz Kostrzewski
52 NAJWAŻNIEJSZY ELEMENT

OFERTA EDUKACYJNA
WYŻSZYCH UCZELNI WOJSKOWYCH

56 AKADEMIA SZTUKI WOJENNEJ

74 WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA

84 LOTNICZA AKADEMIA WOJSKOWA

98 AKADEMIA WOJSK LĄDOWYCH

112 AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ

KONKURS NA NAJLEPSZY
ARTYKUŁ SŁUCHACZY ASZWOJ

mjr Marcin Grochowski
120 ZMIANY W TAKTYCE
WOJSK LĄDOWYCH

mjr Jakub Szulczyk
124 WOJNA KOGNITYWNA

mjr Tomasz Bożek
132 WOJSKOWA KOMUNIKACJA SPOŁECZNA


Tomasz Kwasek
136 KATASTROFA, CZYLI BŁĄD LUDZKI

dr Jacek M. Raubo
139 PÓŁNOCNOKOREAŃSKIE ZAGROŻENIE
U WRÓT EUROPY

płk dr Tomasz Gergelewicz
143 SZTUCZNA INTELIGENCJA W PERSPEKTYWIE
ZAGROŻEŃ INFORMACYJNYCH

dr hab. Jarosław Brach
146 NIEMIECKA FIRMA
NA EUROSATORY

dr hab. Jarosław Brach
150 SYSTEM WSPARCIA LOGISTYCZNO-
-TRANSPORTOWEGO DLA BORSUKA

LOGISTYKA

st. chor. sztab. rez. mgr inż. Dariusz Woźniak
177 EKSPLOATACJA ZESTAWÓW
NISKOPODWOZIOWYCH W CZASIE KONFLIKTU

SZKOLENIE

mjr Janusz Rylewicz
154 BEZPIECZEŃSTWO DZIAŁAŃ

mjr dr Mariusz Domżalski
158 ZWOLNIENIE ZE SŁUŻBY
Z POWODU OPINII SŁUŻBOWEJ

mjr dypl. SZRP Filip Pilarczyk
161 ODZYSKIWANIE IZOLOWANEGO
PERSONELU

WSPÓŁCZESNE ARMIE

Sławomir J. Lipiecki
164 WŁOSKIE FREGATY FREMM
ppłk rez. inż. Maciej Paul
172 WOJENNA MODERNIZACJA BMP-1

TEMAT NUMERU

20 Łukasz Zalesiński
Wiedza na trudne czasy

28 Anita Blinkiewicz
Przeczytaj, zrozum i zapamiętaj

30 Marcin Ogdowski
Powinniśmy spojrzeć w lustro
Rozmowa z prof. Michałem
Wróblewskim, socjologiem i filozofem

36 Anna Pawłowska
Gdy zgasną światła

ARMIA

40 Łukasz Zalesiński
Ogień z nabrzeża

44 Jakub Zagalski
Apache’e nadlatują

50 Anna Dąbrowska
AW-149 to przygoda życia
Rozmowa z mjr. Miłoszem
Tomaszkiewiczem, pilotem-
-instruktorem śmigłowców

54 Jakub Zagalski
Nieoceniona pomoc

56 Marcin Ogdowski
Służba na niebieskiej linii

60 Katarzyna Rzadkowska
Jesteśmy dla weteranów

62 Łukasz Zalesiński
Pierwszy ogień

66 Przemysław Lis
Żołnierz walczy i ratuje

72 Anita Blinkiewicz
Na ratunek psu

76 Łukasz Zalesiński
Wielkie greckie latanie

82 Marcin Ogdowski
Terrorysta na pokładzie

86 Anna Pawłowska
Sukces wybierasz każdego dnia

93 Piotr Korczyński
By zachować głowę, potrzebny
jest hełm…

94 Paulina Glińska
Zgodnie z prawem

MILITARIA

98 Krzysztof Wilewski
Zabójczo skuteczne

104 Rafał Ciastoń
Pływający most

108 Tadeusz Wróbel
Tajemniczy myśliwiec

STRATEGIE

116 Tomasz Otłowski
Pod maksymalną presją

122 Tadeusz Wróbel
Bałtycka tarcza
Rozmowa z Filipem Bryjką, specjalistą
od spraw bezpieczeństwa

128 Marcin Ogdowski
Atom utracony

134 Tadeusz Wróbel
Ostatni przyczółek

138 Rafał Ciastoń
Piekielny krajobraz

141 Marek Sarjusz Wolski
Mechanika zmiany warty

142 Robert Sendek
Dwie drogi

HISTORIA

148 Robert Sendek
Trudny los zwycięzców

156 Piotr Korczyński
Biało-czerwona szachownica
nad Berlinem
Rozmowa z płk. Kazimierzem
Dybowskim, strzelcem pokładowym

163 Jarosław Pałka
Wszyscy na rzecz jednego

164 Piotr Korczyński
Koniec wojny, ale który?

PO SŁUŻBIE

166 Jacek Szustakowski
Herculesem po medale

172 Piotr Korczyński
Odkrycie wciąż pełne tajemnic
Rozmowa z Jakubem Wojewodą,
kustoszem Muzeum Wojska Polskiego

176 Jacek Szustakowski
Szkice ożywione po latach

190 Andrzej Fąfara
Kulisy kapitulacji

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
8 Święto Kawalerii

Kalendarium historyczne

JAROSŁAW GODLEWSKI
10 Rapier kontra szabla. Bitwa
pod Wojniczem 3 października 1655 roku

MIKOŁAJ KUBACKI
12 Bohaterstwo polskich sojuszników
Napoleona. Polacy nad Berezyną
25–29 listopada 1812 roku

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
14 Jak walczyć z Tatarami? Bitwa
pod Zinkowem 8 grudnia 1516 roku

Od siodła do czołgu

PIOTR KORCZYŃSKI
16 Bez kawalerii wojny się nie wygrywa.
Rozmowa z Dariuszem Nawrotem

TADEUSZ WRÓBEL
24 Sipâhi – konni wojownicy sułtana

ŁUKASZ RADULSKI
30 Ostatnie walki Podlaskiej

Brygady Kawalerii w 1939 roku

ZBIGNIEW CHMIELEWSKI
36 Ułan z Prużany

RADOSŁAW WIŚNIEWSKI
40 Arcelin – cud, który może się
zdarzyć tylko raz

JĘDRZEJ KORBAL
46 Eksperyment OM,
czyli 10 Brygada Kawalerii

PAWEŁ ROZDŻESTWIEŃSKI
52 Kawaleria 1939

PAWEŁ ROZDŻESTWIEŃSKI
58 Mundury kawalerii 1939

PIOTR KORCZYŃSKI
60 Ułani na barykadach

PIOTR KORCZYŃSKI
64 Śmierć szwoleżera

Bonżur
JACEK ŻUREK

29 Koń polski
Bitwy zapomniane

JULIUSZ S. TYM
70 Szarża pod Wólką Węglową

Tradycje oręża

JULIUSZ S. TYM
78 Koń wojskowy – zapomniany
obrońca ojczyzny

Strategie
ANDRZEJ ŁYDKA
84 Ułani tatarscy w obronie Płocka

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI
90 Kawalerzysta z Battle of Britain

KATARZYNA OCHABSKA
96 Niezwykły lotnik
biało-czerwonej szachownicy

Z archiwum Wojskowego Biura Historycznego
PRZEMYSŁAW DĄBEK
102 Z Visa w galopie do celu

Zbrodnie na narodzie polskim

ROBERT GAJDA
106 Tęsknota straszna za krajem wolnym

JOANNA MORAWSKA
112 Jeniecka pamięć – zapomniany
palimpsest wojny. Rozmowa z Piotrem
Stankiem

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
118 „Pieprz”. Płk dypl. Ziemowit
Grabowski – kawalerzysta,
sztabowiec, pancerniak

Historie ocalone

PIOTR KORCZYŃSKI
128 To piekło tkwi we mnie jak cierń…
Rozmowa z Jerzym Leśniakiem

PAWEŁ BOREK
132 Dziki Zachód na wschodzie II RP

JERZY KIRSZAK
138 Porucznik Władysław Malanowski
i jego notatki z kampanii 1939 roku

JACEK ŻUREK
144 Problem greckokatolicki
w „armii Andersa”

Z dziejów chwały

GRZEGORZ WOŁK
148 Sumienie Armii Krajowej

Z dziejów hańby

PAWEŁ SZTAMA
152 Roman Romkowski – „nadminister”
bezpieczeństwa publicznego

Śledztwa historyczne

MAREK RABIEGA
156 Tropem „Franka”

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
161 Kawaleryjski duch

Motoryzacja

JAN TARCZYŃSKI
162 MOJ 130 na dobre i złe drogi

Z arsenału Muzeum Wojska
Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
170 Ludwikówka

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
174 Proporce szwadronów przybocznych
Wojska Polskiego II RP

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
177 Niebezpieczne pamiątki

Artefakty z przeszłości

TOMASZ ZAWISTOWSKI
180 Bitwa pod Kaniowem – nieznany
obraz Leonarda Wintorowskiego

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
183 Morska podróż prezydenta

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
186 „Jak Pon srasz, to Pon nie salutuj”

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
188 Martwa natura z lancą

Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI
192 Kozy przed kariatydami

PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH 1/2025

TEMAT NUMERU - POLE WALKI PRZYSZŁOŚCI

płk rez. prof. dr hab. Marek Wrzosek
8 TRZY LATA ROSYJSKO-UKRAIŃSKIEGO
KONFLIKTU – WNIOSKI I DOŚWIADCZENIA

mgr Natalia Domasiak
16 WOJNY NOWEJ GENERACJI – CZYLI JAKIE?

mgr Mikołaj Firlej
22 CZŁOWIEK – ŻOŁNIERZ W PRZYSZŁEJ WOJNIE

mgr Aleksandra Prus
28 SZTUCZNA INTELIGENCJA W PRZYSZŁYCH
KONFLIKTACH ZBROJNYCH

mgr Konstancja Konstanty
34 PRYWATYZACJA DZIAŁAŃ MILITARNYCH
W WOJNIE PRZYSZŁOŚCI

mgr Piotr Galemba
42 NOWOCZESNE ŚRODKI WALKI
W PRZYSZŁEJ WOJNIE

Olga Nozdryn-Płotnicka
48 PRZYSZŁA WOJNA
W OBSZARACH ZURBANIZOWANYCH

mjr dypl. SZRP Robert Kuczkowski
52 NOWE TECHNOLOGIE USUWANIA PRZEDMIOTÓW
WYBUCHOWYCH I NIEBEZPIECZNYCH

prof. ASzWoj dr hab. Agnieszka Szczygielska
60 ZASADNICZE WSKAŹNIKI CHARAKTERYZUJĄCE
OPERACJE WIELODOMENOWE

kmdr por. rez. Grzegorz Kolański
65 SZTUCZNA INTELIGENCJA
W WOJNIE ROSYJSKO-UKRAIŃSKIEJ

kmdr dr hab. Dariusz R. Bugajski
72 O STUDIACH STRATEGICZNYCH

ppłk w st. spocz. pil. Maciej Kamyk
78 JAK SZTUCZNA INTELIGENCJA
ZMIENIA DZIAŁANIA WOJENNE?

SZKOLENIE

por. Krzysztof Korpusik
84 NOWOCZESNA DRUŻYNA ZMECHANIZOWANA

mjr dypl. SZRP Rafał Gaszyński
90 TEORETYCZNE ASPEKTY LUZOWANIA

mjr dr Mariusz Domżalski
100 MEDYCZNE POWODY ZWOLNIENIA ZE SŁUŻBY

mjr Janusz Rylewicz
106 SPECYFICZNE ŚRODOWISKO WALKI

mgr Kamil Kłyszejko
110 BEZPIECZEŃSTWO W CYBERPRZESTRZENI
mjr dypl. SZRP Tomasz Masica
115 DEZINFORMACJA JAKO JEDNO Z NARZĘDZI
W KONCEPCJI ZARZĄDZANIA REFLEKSYJNEGO
ppłk rez. Jarosław Wiśnicki
126 WPŁYW WIELOWYMIAROWEGO
ŚRODOWISKA INFORMACYJNEGO
NA PROWADZENIE OPERACJI INFORMACYJNYCH

WSPÓŁCZESNE ARMIE

Jacek Bilski
130 EWOLUCJA TRZECIEJ GENERACJI
POCISKÓW KIEROWANYCH
Robert Czulda
138 NARASTAJĄCE NAPIĘCIA W CIEŚNINIE TAJWAŃSKIEJ
ppłk mgr inż. Maciej Paul
142 PLATFORMA BUMERANG

NAJLEPSZY ARTYKUŁ

kpt. Marcin Ładak
144 WPŁYW NISZCZENIA OBIEKTÓW
HYDROTECHNICZNYCH NA CELE OPERACJI

mjr dypl. SZRP Artur Marszał
153 POMOC MEDYCZNA W DZIAŁANIACH
SEKCJI LEKKIEJ PIECHOTY

kpt. Michał Surawski
158 OBSZAR ZURBANIZOWANY DLA GĄSIENIC

LOGISTYKA

ppor. Kamila Wawrzyczek
164 ROZBUDOWA INŻYNIERYJNA
WYSUNIĘTYCH BAZ OPERACYJNYCH

st. chor. sztab. rez. mgr inż. Dariusz Woźniak
167 MECHANIZM KAWITACJI
W PODZESPOŁACH SAMOCHODÓW

dr hab. Jarosław Brach
178 EUROPEJSKA MOTORYZACJA – GŁÓWNE TENDENCJE
I NAJCIEKAWSZE WYROBY

dr hab. Jarosław Brach
184 KOŁOWE RATOWNICTWO TECHNICZNE

ppłk mgr inż. Maciej Paul
190 WPŁYW RODZAJÓW GĄSIENIC NA MOŻLIWOŚCI
MANEWROWE WOZÓW BOJOWYCH

TEMAT NUMERU
21 Łukasz Zalesiński
Jest moc!

26 Anna Pawłowska
Por. Grzegorz Galant. Ramię w ramię

28 Przemysław Lis
Kmdr por. Dorota Humecka-Lichosik.
Na czele cyberkomandosów

30 Anna Dąbrowska
Płk dr Bartosz Klepczyński.
Odkrywanie prawdy

32 Piotr Raszewski
Gen. dyw. Arkadiusz Szkutnik.
Warto myśleć długofalowo

34 Łukasz Zalesiński
Płk pil. Krzysztof Zwoliński.
Walka z wielką wodą

36 Jakub Zagalski
8 Krakowska Baza Lotnictwa
Transportowego.
Najważniejsze jest życie

38 Jakub Zagalski
St. chor. rez. Paweł Domański „Domel”.
Determinacja w działaniu

40 Anna Pawłowska
Dowodzenie na najwyższym poziomie

ARMIA

44 Łukasz Zalesiński
Bałtyk pod kontrolą

48 Magdalena Kowalska-Sendek
Wiedza w pigułce

54 Damian Łukasiewicz
Przedsmak selekcji

58 Marcin Ogdowski
Puzzle na granicy

64 Jakub Zagalski
Morski egzamin

68 Magdalena Kowalska-Sendek
W trosce o wojsko
Rozmowa z Pawłem Mateńczukiem,
pełnomocnikiem ministra obrony
do spraw warunków służby
wojskowej

72 Anna Blinkiewicz
Pierwsi na miejscu wypadku

76 Anna Pawłowska
Sport kształtuje mentalność

84 Paulina Glińska
Zgodnie z prawem

MILITARIA

88 Krzysztof Wilewski
Nowy oręż zabójców czołgów

92 Przemysław Lis
Budynki prosto z drukarki

94 Rafał Ciastoń
Atomowy sprint?

98 Tadeusz Wróbel
Gdzie dwóch się bije

103 Krzysztof Wilewski
Zapraszamy do współpracy

104 Przemysław Lis
Bojowa Wrona

106 Robert Czulda
Postawili na samodzielność

STRATEGIE

114 Robert Sendek
Rodzina na wagę złota

119 Marek Sarjusz-Wolski
Przysięgi złożone ojcom

120 Tadeusz Wróbel
Etniczny węzeł

124 Marcin Ogdowski
Podziemny plac budowy

128 Łukasz Zalesiński
Co naprawdę myśli Polska?

130 Jakub Zagalski
Zatopiony problem
Rozmowa z prof. Jackiem Bełdowskim
z Instytutu Oceanologii Polskiej
Akademii Nauk

134 Robert Sendek
Na rzecz bezpieczeństwa i pokoju

HISTORIA

140 Robert Sendek
Byliśmy najlepszej myśli…

144 Piotr Korczyński
Tak daleka, tak bliska

148 Anna Dąbrowska
Mała Polska za oceanem
Rozmowa z Andrzejem Rutą ze
Stowarzyszenia Polskich Kombatantów
w Kanadzie

152 Piotr Korczyński
Śmierć zaglądała nam w oczy
Rozmowa z Józefem Mierkowskim,
żołnierzem 1 Dywizji Piechoty

159 Jarosław Pałka
Bez wzajemności

PO SŁUŻBIE

160 Anna Dąbrowska
Tych oczu nie zapomni nikt

164 Robert Czulda
W cieniu propagandy

180 Andrzej Fąfara
Tragiczne Gallipoli

Historia w kadrze

JAROSŁAW MALAROWSKI
8 Wyrwani z piekła

Kalendarium historyczne

ŁUKASZ JĘDRZEJCZAK
10 Moskwa zdobywa klucz do serca
ziem litewskich. Kapitulacja Smoleńska
30 lipca 1514 roku

JAROSŁAW GODLEWSKI
12 Bitwa pod Lesienicami. Podstęp
Sobieskiego 24 sierpnia 1675 roku

MIKOŁAJ KUBACKI
14 Suworow przeciw insurekcji. Bitwa
pod Krupczycami 17 września 1794 roku

Na wschód od Zachodu

PIOTR KORCZYŃSKI
16 Polska i Turcja. Od wojen do szacunku
i sympatii. Rozmowa z Piotrem Nykielem

JAROSŁAW GODLEWSKI
24 Orientalizacja armii Rzeczypospolitej
Obojga Narodów w czasach Jana III Sobieskiego

JACEK ŻUREK
29 Ormianie i ormianie

JACEK ŻUREK
32 Wielkie Oblężenie.
Malta Anno Domini 1565

TADEUSZ WRÓBEL
36 Janczarzy – od chwały do upadku

PIOTR KORCZYŃSKI
42 Dawno temu w Chinatown

PIOTR KORCZYŃSKI
48 Konny rajd Fukushimy Yasumasy,
czyli pierwszy Japończyk w Polsce

JAKUB POLIT
52 Zwycięzca w klęsce, czyli wojna
Czang Kaj-szeka

JANUSZ WRÓBEL
58 Pod obcym i własnym sztandarem.
Polscy wojskowi w Chinach 1900–1920

PIOTR KORCZYŃSKI
66 Tratwą z archipelagu Gułag.
Rozmowa ze Stanisławem Słowikiem

Wojenne epizody

DANIEL WOLBORSKI
76 Orlęta Pęcickie ‘44

ANDRZEJ ZAWISTOWSKI
80 Sienkiewiczowski batalion
w Powstaniu Warszawskim

ROBERT GAJDA
82 „Mimo ogromnej przewagi wroga”.
Bój pod Jaksicami 5 sierpnia 1944 roku

Klub garnizonowy

ANDRZEJ ŁYDKA
81 Garnizonowe przywary na froncie

Zbrodnie na narodzie polskim

JOANNA MORAWSKA
88 Nierozliczona zbrodnia. Masakra
w więzieniu mokotowskim.
Rozmowa z Barbarą Świtalską-Starzeńską

Lotnictwo

GRZEGORZ ŚLIŻEWSKI
92 Skrzydlaci karpatczycy

KRZYSZTOF MARCHLEWICZ
100 Polskie dywizjony na front chiński

Historie ocalone

TOMASZ PLASKOTA
72 „Nie strzela się w plecy!”. Krwawa
bałkańska epopeja polskiego czetnika

PRZEMYSŁAW JASKÓŁOWSKI
96 Ochrona VIP podczas wojny
1939–1943

PIOTR KORCZYŃSKI
105 Kamień z szańca. Historia
zapomnianego karpatczyka

JERZY KIRSZAK
110 Pan na Inferno – płk dypl. Aleksander Jedziniak

Skarby Muzeum Sił Powietrznych

MARCIN KALBARCZYK
114 MiG-23 w lotnictwie polskim

Wojna i sztuka

WOJCIECH GROBELSKI
118 Adam Kowalski – autor
„Pieśni artylerii przeciwlotniczej”

Strategie

ANDRZEJ ŁYDKA
122 W obronie Tobruku, Grobowca

Z archiwum Wojskowego
Biura Historycznego

PRZEMYSŁAW DĄBEK
130 Gołębie z orłem na skrzydle

Życiorysy heroiczne

JERZY KIRSZAK
132 Kawalerzysta, oficer wywiadu,
pisarz, obieżyświat. Generał Jerzy Grobicki

Kawalerowie Virtuti Militari

ANNA DĄBROWSKA
141 Tatarski kawalerzysta

Motoryzacja

JAN TARCZYŃSKI
142 Ford a sprawa polska, część 2

Z arsenału Muzeum Wojska Polskiego

MICHAŁ MACKIEWICZ
152 Karabiny z Kraju Kwitnącej Wiśni

Sztandary Wojska Polskiego

JAROSŁAW PYCH
156 Chorągwie tureckie w polskich rękach

Artefakty z przeszłości

TOMASZ ZAWISTOWSKI
158 Orzeł Biały ze strajku szkolnego
1905 roku

Konstruktorzy broni

PIOTR KOCYAN
162 Ostatni taki samolot

Ceremoniał wojskowy

MARIUSZ KUBAREK
165 Pogrzeb rekruta

Kino na wojnie

PIOTR KORCZYŃSKI
167 Tło

85. rocznica wybuchu II wojny światowej

MICHAŁ MACKIEWICZ
168 Biliśmy się o wszystko

Świat filokartystyki

ANDRZEJ WITKOWSKI
184 Z perspektywy piaskownicy